انواع لوپوس به همراه علائم ظاهری

1در مقاله قبل به طور مفصل راجع به علت بیماری لوپوس و علائم آن صحبت کردیم. بسیاری از افراد مبتلا به لوپوس نوع خفیفی از آن را تجربه میکنند اما چنانچه بهدرستی درمان نشود، میتواند به شکل جدی در بیاید. در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای لوپوس وجود ندارد؛ بنابراین، درمان بیشتر روی کم کردن علائم و التهابها تمرکز دارد. پزشکان بیماری لوپوس را معمولاً به چهار گروه تقسیم میکنند.
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
این بیماری شایعترین نوع لوپوس است. وقتی از زبان فردی میشنوید که بیماری لوپوس دارد، به احتمال زیاد منظور او لوپوس اریتماتوز سیستمیک است. لوپوس اریتماتوز سیستمیک نوعی عارضه خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به بافتهای خود بدن حملهور می شوند و موجب التهاب و تخریب گسترده بافتها در اندامهای آسیبدیده میشوند. این بیماری میتواند مفاصل، پوست، مغز، ششها، کلیهها و رگهای خونی را تحت تاثیر قرار بدهد. هیچ روش درمانی برای لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) وجود ندارد اما مراقبتهای پزشکی و تغییر شیوه زندگی میتواند به کنترل آن کمک کند.
اسم این نوع لوپوس از این جا گرفته شده است که این بیماری معمولاً چندین دستگاه یا اندام را در بدن تحت تاثیر قرار میدهد، از جمله:
- کلیهها
- پوست
- مفاصل
- قلب
- سیستم عصبی
- ششها
لوپوس اریتماتوز سیستمیک میتواند شدید یا خفیف باشد. این بیماری باعث علائمی میشود که با گذشت زمان بدتر میشوند و سپس خوب میشوند. زمانی که علائم شما بدتر میشوند را تشدید مینامند و در حالی که دورهای که علائم خوب یا برطرف میشوند را بهبود مینامند.
لوپوس پوستی
این نوع لوپوس معمولاُ محدود به پوست است. ممکن است خارش و زخمهای دائمی شبیه اسکار ایجاد کند. چندین نوع مختلف لوپوس پوستی وجود دارد از جمله:
- لوپوس پوستی حاد: این نوع لوپوس پوستی مشخصاً باعث بثورات پروانهای میشود. بثورات پروانهای بر روی گونه و دماغ ظاهر میشود. نام دیگر این بیماری لوپوس اریتماتوز دیسکوئید (DLE) است.
- لوپوس پوستی نیمه حاد: این نوع لوپوس پوستی باعث بهوجود آمدن دانههای قرمز، برآمده و فلسمانند بر روی پوست میشود. لوپوس پوستی نیمه حاد معمولاً در قمستهایی دیده میشود که در معرض نور خورشید بودهاند و معمولاً منجر به اسکار نمیشود.
- لوپوس پوستی مزمن: این نوع لوپوس پوستی دانههای بنفش تا قرمز به وجود میآورد. حتی میتواند باعث تغییر رنگ پوست، اسکار و ریزش مو شود. نام دیگر آن لوپوس دیسکوئید است.
درحالیکه لوپوس پوستی حاد اغلب با بیماری لوپوس سیستمیک در ارتباط است، لوپوسهای نیمه حاد و مزمن معمولاً در پوست رخ میدهند.
لوپوس نوزادی
این عارضه بسیار نادر است و بر روی نوزادانی اثر میگذارد که مادران آنها دارای آنتیبادیهای خودایمنی خاصی باشند. این آنتیبادیهای خودایمنی از مادر به جنین از طریق جفت (مشیمه) منتقل میشوند. البته تمام مادرانی که این آنتیبادیها را داشته باشند لزوماً علائم را لوپوس ندارند. در واقع، حدود ۲۵ درصد از مادرانی که نوزادان مبتلا به لوپوس نوزادی به دنیا میآورند اصلاً علائم لوپوس ندارند. بااینوجود، برآورد می شود که ۵۰ درصد این مادران در عرض سه سال علائم را بروز خواهند داد.
علائم عارضه لوپوس نوزادی ممکن است بهصورت زیر باشند:
- دانه یا خارش پوستی
- پایین بودن شمار سلولهای خون
- مشکلات کبدی بعد از تولد
با این که بعضی از نوزادان ممکن است نقایص قلبی داشته باشند، اغلب آنها دارای علائمی هستند که بعد از چند ماه از بین میروند. بااینوجود، آنتیبادی SSA/B میتواند از جفت عبور کرده و باعث مشکلات قلبی (بلوک قلبی) شود.
بیمارانی که این آنتیبادیها را دارند باید در زمان بارداری بهدقت تحت مراقبت یک متخصص (مثل متخصص رماتیسم و پزشک متخصص زایمانهای پرریسک یا متخصص سلامت مادر - جنین) باشند.
لوپوس ناشی از دارو
استفاده از بعضی داروها تجویزی میتواند باعث لوپوس ناشی از دارو (DIL) شود. لوپوس ناشی از دارو را همچنین ممکن است لوپوس اریتماتوز دارویی (DILE) نیز بنامند. لوپوس ناشی از دارو میتواند در نتیجه مصرف طولانیمدت بعضی داروهای خاص (معمولاً بعد از چند ماه مصرف دارو) بروز کند. داروهای متعددی ممکن است منجر به لوپوس ناشی از دارو شوند. برای مثال:
- داروهای میکروبکش مثل تریبینافین (ضد قارچ) و پیرازینامید (ضد سل)
- داروهای ضدتشنج مثل فنیتوئین (Dilantin) و والپروآت
- داروهای آریتمی مثل کوئینیدین و پروکائین آمید
- داروهای ضد فشارخون مثل تیمولول (Timoptic, Istlol) و هیدروکسیزین
- مواد بیولوژیکی مثل داروهای ضد آلفای تیاِفاِن (anti-TNF-alpha)
با اینکه لوپوس ناشی از دارو (DIL) علائمی شبیه به لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) دارد، در اغلب موارد لوپوس ناشی از دارو اندامهای مهم را تحت تأثیر قرار نمیدهد. بااینوجود، میتواند باعث پریکاردیت و پلوریت، شود. لوپوس ناشی از دارو معمولاً در عرض چند هفته بعد از کنارگذاشتن داروهایی که باعث آن شدهاند، برطرف میشود.
عواقب لوپوس
چندین عارضه یا آسیب شناخته شدهاند که با لوپوس ارتباط دارند. دلیل آنها التهابی است که با بیماری لوپوس مرتبط است. بعضی از این عوارض عبارتاند از:
- کلیهها: التهاب ناشی از لوپوس میتواند باعث آسیبزدن به کلیه و یا حتی ازکارافتادن کلیه شود.
- خون یا رگهای خونی: رگهای خونی ممکن است در نتیجه لوپوس متورم شوند. به این عارضه واسکولیت میگویند. علاوه بر این، لوپوس میتواند منجر به مشکلاتی مثل خونریزی یا لخته شدن خون شود.
- قلب: لوپوس میتواند موجب متورم شدن قلب و بافتهای اطراف آن شود. لوپوس همچنین میتواند خطر بیماریهای قلبی، حمله قلبی و سکته قلبی را در شما افزایش دهد.
- ششها: التهاب ششها ناشی از لوپوس میتواند باعث دردناک شدن تنفس شود.
- سیستم عصبی: زمانی که لوپوس مغز را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است گرفتار حمله سرگیجهها، سردردها و حتی صرع شوید.
افراد مبتلا به لوپوس همچنین بیشتر از بقیه مستعد عفونت هستند. این امر نهتنها به دلیل خود بیماری است، بلکه همچنین به این دلیل است بسیاری از داروهایی که برای درمان لوپوس مصرف میشوند موجب تضعیف یا سرکوب سیستم عصبی میشوند.
اگر به بیماری لوپوس مبتلا هستید، حتماً باید به برنامه درمانی که پزشک معالج به شما داده است پایبند باشید. انجام این کار نهتنها موجب جلوگیری از تشدید لوپوس میشود بلکه به ممانعت از تخریب اندام نیز کمک میکند.
آرتروز لوپوسی
شما زمانی آرتروز دارید که مفاصل شما ملتهب باشند. آرتروز میتواند موجب آماس، درد و محدودیت حرکت در مفاصل ملتهب گردد. در بسیاری از موارد، التهاب در نتیجه فرسودگی و ساییدگی مفاصل به دلیل کهولت سن رخ میدهد.
آرتروز معمولاً در افراد مبتلا به لوپوس رخ میدهد. بااینوجود، آرتروز مرتبط به لوپوس به دلیل افزایش میزان التهاب در بدن است که مشخصه بیماری است. میزان آماس یا التهاب و آسیبدیدن بافتها در لوپوس کمتر از دیگر بیماریهای ملتهبکننده مثل رماتیسم مفصلی است. بعضی افراد ممکن است به لوپوس و رماتیسم هر دو مبتلا باشند.
در صورت بروز رماتیسم و لوپوس به طور همزمان، ممکن است ارتباط ژنتیکی بین این دو وجود داشته باشد.
نفریت لوپوسی
نفریت لوپوسی یک عارضه خطرناک ناشی از بیماری لوپوس است. این عارضه زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به بخشی از کلیهها که مسئول تصفیه خون هستند حمله میکند.
تشخیص علائم نفریت لوپوسی به این دلیل بسیار مهم است که بتوانید بهموقع درمان را شروع کنید. علائم عبارتاند از:
- ادرار تیره
- ادرار کف مانند
- ادرار خونی
- دفع ادرار متعدد بهویژه در غروب و شب
- پف کردن ران، مچ پا و پا که باگذشت زمان وخیمتر میشود
- افزایش وزن
- فشارخون بالا
نفریت لوپوسی دارای چندین استیج یا مرحله است (از دسته یک تا پنج نامگذاری شدهاند). دسته یک دارای کمترین و دسته پنج دارای بیشترین شدت است.
خستگی لوپوسی
چاقی یکی از علائم معمولی لوپوس است. تقریباً بین ۵۳ تا ۸۰ درصد افراد مبتلا به لوپوس خستگی را بهعنوان یکی از علائم تجربه میکنند. دلیل واقعی خستگی در بیماری لوپوس کاملاً مشخص نیست. بااینوجود، چندین فاکتور در آن تأثیر دارند که عبارتاند از:
- کمخوابی
- نقص ویتامین D
- چاقی
- درد ناشی از آرتروز لوپوسی
- اثرات جانبی داروهای لوپوس
- عوارض همراه مثل افسردگی، کمخونی یا بیماری تیروئید
کارهایی که میتوانید برای کمک به خستگی انجام دهید عبارتاند از:
- درک محدودیتهای فیزیکی. با این که فعالبودن یک امر حیاتی است، نباید در آن زیادهروی کرد. بین فعالیتهای حتماً استراحت کنید.
- از خوابیدن در طول روز خودداری کنید. خوابیدن در طول روز موجب اختلال در خواب شبانه میشود.
- کارها برنامهریزی و اولویتبندی کنید: این امر به شما کمک میکند تا زمان فعالیت و زمان استراحت خود را مدیریت کنید. برای مثال، اگر بیرون مشغول انجام کارهای روزمره هستید، سعی کنید آنها را با هم طوری دستهبندی کنید که نیاز نباشد دوباره از منزل خارج شوید.
- در مورد خستگی خود خجالتی نباشید: به اعضای خانواده خود بگویید و از آنها کمک بگیرید.
به فکر پیوستن به یک کلاس پشتیبان آنلاین یا حضوری باشید: انجام این کار شما را با استراتژیهایی آشنا میکند که دیگر افراد مبتلا به لوپوس از آنها برای مدیریت بیماری خود استفاده کردهاند.
لوپوس و افسردگی
غلبه بر لوپوس در بعضی مواقع کار دشواری است. احساس سرخوردگی و ناراحتی در افراد مبتلا به لوپوس خیلی شایع است. بااینوجود، فرق گذاشتن بین احساسات منفی زودگذر و عارضهای مثل افسردگی خیلی اهمیت دارد.
افسردگی اغلب در افراد مبتلا به لوپوس رخ میدهد. بر اساس برآورد تحقیقات، حدود ۲۵ درصد افراد مبتلا به لوپوس به افسردگی نیز مبتلا هستند. به همین دلیل، تشخیص علائم افسردگی بهمنظور درخواست کمک اهمیت بسزایی دارد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- احساس ناراحتی، ناامیدی و گناه
- پایین بودن اعتمادبهنفس
- گریه کردن که میتواند بدون دلیل رخ بدهد
- عدم تمرکز
- سخت به خواب رفتن یا بیش از حد خوابیدن
- نوسان در اشتها که موجب افزایش یا کاهش وزن میشود
- توجه به این که علاقه خود را نسبت به چیزهایی که قبلاً دوست داشتید از دست دادهاید.
اگر متوجه هرکدام از این علائم شدید، درخواست کمک کنید. افسردگی را میتوان با درمان و دارو به نحو مؤثری کنترل کرد.
حساسیت نوری لوپوس
درحالیکه زیاد بودن در زیر آفتاب میتواند به همه آسیب بزند، بسیاری از افرادی که به لوپوس مبتلا هستند به نور خورشید نیز حساسیت دارند. حساسیت نوری به این معنا است که شما بهویژه به اشعه ماوراء بنفش که در نور خورشید و بعضی لامپهای روشنایی وجود دارد، حساسیت دارید.
بعضی از افراد مبتلا به لوپوس ممکن است مشاهده کنند که قرارگرفتن در معرض نور خورشید باعث تحریک علائم خاصی در آنها میشود. این علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
دانه یا خارش پوستی که اصولاً خارشهای حساس به نور در حضور آنتیبادی SSA/Ro هستند.
- چاقی
- درد مفاصل
- التهاب بینابینی
اگر به لوپوس مبتلا هستید و قصد بیرون رفتن از منزل را دارید، حتماً لباسهایی بپوشید که از شما در برابر نور خورشید محافظت کنند و از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. میتوانید آنها را بهصورت آنلاین خریداری کنید.