زخم بستر یا زخم فشاری: چیزهایی که نیاز است بدانید
زخم فشاری یا زخم بستر، در شرایطی که فرد مدتی طولانی را در یک وضعیت مشابه سپری کند بوجود میآید. این زخمها که زخمهای فشاری هم نامیده میشوند، در اثر وارد شدن فشار پایدار بر نواحی خاصی از بدن بوجود میآیند. آنها ممکن است در هر جایی بوجود بیایند، اما بخشهای استخوانی ساعدها، زانوها، پاشنهی پا، دنبالچه و مچ پاها، اغلب مستعدتر هستند.
این زخمها قابل درمان هستند، با این حال بهبودی کامل آنها همیشه امکانپذیر نیست. بدون درمان، این زخمها میتوانند نهایتا منجر به بروز عوارضی شوند که به صورت بالقوه کشنده هستند.
تحقیق از سال 2015 نشان میدهد که زخمهای فشاری، 3 میلیون نفر را در ایالات متحده درگیر کردهاند. افرادی که مشکلات حرکتی دارند، در بیشترین خطر ابتلا به این زخمها قرار دارند.
همچنین بخوانید: نحوه نگهداری و استفاده از تشک های مواج
راه های درمان زخم بستر
تغییر مکرر وضعیت بدن میتواند به بهبود زخمها و پیشگیری از بوجود آمدن موارد جدید کمک کند.
زمانی که زخمها در مراحل اولیه هستند، ممکن است بتوانید آنها را در خانه درمان کنید. در خصوص زخمهای شدیدتر، وجود یک متخصص بهداشت لازم است.
استفاده از دیگر اقدامات خاص، به مرحلهی زخم بستگی دارد. اما رویکردهای زیر، در مجموع کمک کننده هستند:
کاهش فشار
برای این کار ممکن است از کفپوش یا بالشتک استفاده شود که به حمایت از نواحی درگیر و تغییر وضعیت بدن کمک میکنند.
تمیز کردن زخم
زخم های جزئی را به آرامی با آب و صابون ملایم شستشو دهید. زخمهای باز را در هر نوبت تعویض پانسمان، با محلول سالین تمیز کنید.
از پانسمان استفاده کنید
پانسمان، از زخم محافظت کرده و ترمیم آن را تسریع میکند. پانسمانهای ضد میکروبی یا هیدروکلوئید، یا آنهایی که حاوی اسید آلژینیک هستند ممکن است بهترین انتخاب باشند. پانسمانها را میتوان به صورت آنلاین هم خریداری کرد.
از کرمهای موضعی استفاده کنید
کرمهای ضد باکتریال میتوانند به مبارزه با عفونت کمک کنند، در حالیکه کرمهای حائل (کرمهایی که بین زخم و فضای اطراف آن سدی را بوجود میآورند) میتوانند از پوست آسیب دیده یا مستعد آسیب، محافظت کنند.
حواستان به بیاختیاری باشد
به این منظور میتوانید از پاککنندهها، کرمهای حائل، بالشتکهای مخصوص بیاختیاری و تجهیزات کنترل مدفوع استفاده کنید. خرید این محصولات به صورت آنلاین امکانپذیر است.
بافتهای مرده را بردارید
این کار میتواند به ترمیم زخم کمک کند. مراقب سلامت برای این کار ممکن است از آب پرفشار یا ابزارهای جراحی استفاده کند.
تختخواب را مجددا بررسی کنید
برخی تشکها، نظیر انواع متحرک آن یا آنهایی که از فوم استاتیک ساخته شدهاند، میتوانند به کاهش فشار کمک کنند. همچنین، برخی تختها حاوی یک پمپ هستند که از جریان یافتن هوا به داخل تشک اطمینان حاصل میکند. پزشک میتواند بهترین نوع تشک را پیشنهاد کند. تشکهای مخصوص را میتوان به صورت آنلاین خریداری کرد.
جهت مشاهده و خرید انواع تشک های مواج (ضد زخم بستر) کلیک کنید!
از آنتیبیوتیکهای مورد نیاز استفاده کنید
پزشک ممکن است برای درمان عفونت پوست، استخوان و یا عفونت سرایت کرده به خون، از آنتیبیوتیک استفاده کند.
رژیم غذایی را تغییر دهید
اگر چه هیچ رژیم غذایی خاصی که بتواند به درمان زخمهای فشاری کمک کند وجود ندارد، با این حال رژیم غذایی پر پروتئین ممکن است روند ترمیم را تقویت کرده و اندازهی زخم را کاهش دهد. دریافت کافی مواد مغذی ضروری و آب فراوان، میتواند به حفظ سلامت کلی بدن کمک کند.
به گزینههای جراحی فکر کنید
این گزینهها ممکن است شامل برداشت بافتهای مرده، پاکسازی زخم و بستن لبهها تا حد ممکن باشند. جراح ممکن است برای ترمیم زخم، از پوست سالم بافت بردارد.
موارد زیر نیز به فردی که دچار زخم بستر شده است، کمک میکند:
- بستن زخم با کمک وکیوم (دستگاه مکش)
- تحریک الکتریکی
- درمان با اکسیژن پرفشار
مراحل زخم بستر
بر اساس منابع معتبر، زخمهای فشاری در 4 مرحله بوجود میآیند:
1.در مرحلهی اول، پوست در هنگام لمس گرم است. ممکن است تغییر رنگ نظیر قرمزی نیز مشاهده شود. همچنین ممکن است ناحیهی درگیر دچار خارش شود.
2.در این مرحله یک زخم باز یا تاول دردناک بوجود میآید طوری که پوست اطراف آن دچار تغییر رنگ میشود.
3.در این مرحله، ضایعهی بوجود آمده ظاهری شبیه دهانه پیدا میکند که ناشی از آسیب بافت زیر پوست است.
4.در مرحلهی آخر، آسیب شدید پوست و بافت همراه با عفونت احتمالی دیده میشود. عضلات، استخوانها و تاندونها نیز ممکن است قابل مشاهده باشند.
ترمیم زخم دچار عفونت زمان بیشتری طول میکشد. این عفونت ممکن است به هر نقطهای از بدن گسترش پیدا کرده و باعث آسیب قابل توجه شود.
راه های پیشگیری از زخم بستر
نکاتی برای کاهش خطر بروز زخم:
- تغییر مکرر وضعیت بدن، از هر 15 دقیقه تا هر 2 ساعت، بسته به نیاز هر فرد.
- بررسی روزانهی پوست
- تمیز و خشک نگه داشتن پوست
- داشتن تغذیهی خوب
- ترک مصرف سیگار و پرهیز از قرار گرفتن در معرض دود آن
- انجام ورزش، حتی در تخت، برای تقویت گردش خون
تمام افرادی که دچار زخم فشاری شدهاند باید در اسرع وقت، پزشک یا متخصص بهداشت خود را در جریان وضعت خود قرار دهند.
علل زخم بستر
بر اساس منابع معتبر، هر فردی که برای مدتی طولانی در یک وضعیت باقی بماند، در خطر ابتلا به زخمهای فشاری قرار دارد. این زخمها معمولا در افرادی ایجاد میشوند که برای تغییر وضعیت بدنشان نیاز به کمک دیگران دارند. افرادی که دچار زخمهای فشاری میشوند احتمالا:
- مدت زمان زیادی روی صندلی نشسته و یا روی تخت دراز میکشند.
- از پروتز یا ابزارهای جراحی استفاده میکنند.
- از کفشهای نامناسب یا لباسهای کشی استفاده میکنند.
این زخمها زمانی بوجود میآیند که بافتها و رگهای خونی تحت فشار قرار گرفته و بعد دچار کشیدگی میشوند. این موضوع میتواند به کاهش گردش خون منجر شود که خود نهایتا باعث مرگ و عفونت بافتی میشود. زخمها ممکن است در اثر فشار قابل توجه در مدت زمان کوتاه یا فشار کم در مدت زمان طولانی بوجود بیایند.
زخم بستر چه علائمی دارد؟
علائم یک زخم بستر عبارتند از:
تغییر رنگ: پوست تیره ممکن است رنگ آبی، بنفش یا براق به خود بگیرد. پوست روشن ممکن است به رنگ صورتی و قرمز در آمده و یا تیره شود. اگر تغییر رنگ با گذشت بیش از 10 تا 30 دقیقه از برداشتن فشار برطرف نشود، میتواند نشان دهندهی تشکیل زخم باشد.
تغییرات قوام: ناحیهی درگیر ممکن است سفت یا اسفنجی و گرم باشد.
شکنندگی پوست: ممکن است یک زخم باز و سطحی همراه با مایع و چرک داخل آن دیده شود. زخم ممکن است به لایههای عمقی تر بافت گسترش یپدا کند.
عفونت: علایم عفونت عبارتند از تغییر در رنگ یا حس اطراف لبهی زخم، وجود چرک بیشتر، بافت سبز یا سیاه اطراف زخم و تب.
زخم بستر بیشتر در چه نواحی از بدن به وجود میآید؟
زخمها در مناطق تحت فشار بوجود میآیند. فردی که برای مدت زمان طولانی مینشیند ممکن است در نواحی زیر دچار زخم بستر شود:
- باسنها و دنبالچه
- ستون فقرات
- کتفها
- پشت دستها و پاها
فردی که در تخت به سر میبرد ممکن است دچار زخم بستر در نواحی زیر شود:
- مچ پاها
- پاشنهها
- شانهها
- دنبالچه
- ساعدها
- پشت سر
عوامل خطر
موارد زیر ممکن است شانس بوجود آمدن زخم را افزایش دهند:
- ناتوانی در حرکت کردن بدون کمک دیگران
- سن بالا، چرا که در سنین بالا پوست نازکتر و شکنندهتر میشود
- بیاختیاری، که خطر آسیب و عفونت پوست را افزایش میدهد
- شاخص تودهی بدنی (BMI) بالا یا پایین که هر کدام میتوانند باعث افزایش فشار شوند
- وزن پایین بدن که باعث میشود ضربهگیری در اطراف استخوانها کمتر باشد
- شرایطی نظیر دیابت که باعث کاهش حس درد میشوند. در دیابت، ترمیم زخم نیز طولانیتر میشود
- کاهش گردش خون
- کاهش آگاهی ذهنی
بدون درمان، زخمهای فشاری میتوانند منجر به بروز عوارض شوند. یکی از این عوارض، سلولیت است که یک عفونت تهدید کنندهی زندگی است و از سطح پوست تا عمیقترین لایهی آن را درگیر میکند.
سلولیت همچنین میتواند به بقیهی قسمتهای بدن هم گسترش پیدا کرده و عوارض بیشتری نظیر سپسیس، که یک عفونت تهدید کنندهی زندگی بوده و میتواند باعث نارسایی ارگانهای داخلی شود، بوجود بیاورد.
اگر زخم فشاری به استخوان و مفاصل نیز گسترش پیدا کند، باعث ایجاد عفونت در آنها هم خواهد شد. این نوع از عفونت میتواند باعث آسیب بافت و غضروف شده و عملکرد مفصل و اندام را کاهش دهد.
کلام آخر
کاهش خطر بروز زخم فشاری اغلب امکانپذیر است. زمانی که زخم در مراحل اولیه قرار دارد، فرد میتواند آن را در خانه درمان کند اما زخمهای پیشرفتهتر نیاز به مراقبت حرفهای دارند. بهترین کار این است که از ایجاد این زخمها پیشگیری کرده و در صورت بوجود آمدن، آنها را در مراحل اولیه درمان کنیم.
درصورتی که قبل از خرید تشک مواج، نیاز به مشاوره داشتید اینجا کلیک کنید!