ویژگی‌های انواع ویلچر
همان طور که می‌دانید، ویلچر صندلی چرخداری است که برای جابه‌جایی افرادی که توانایی راه رفتن ندارند، استفاده می‌شود. این وسیله دارای نشیمن، چرخ، استراحتگاه دست و پا، پشتی و همچنین دسته برای به حرکت در آوردن ویلچر می‌باشد.
در ادامه بیشتر با این وسیله و موارد استفاده از آن آشنا خواهیم شد و شما را برای خرید ویلچر مناسب راهنمایی خواهیم کرد.
ویلچر چه اجزایی دارد؟
اجزای ویلچر ساده شامل:
- چرخ بزرگ و چرخ کوچک
- تایر
- دستگیره
- زیر پایی
- ترمزها
- زیر دستی
- پشتی
- دسته‌ها
- صندلی
- بالشتک‌ها
- پشتی
- ترمز
- تجهیزات ضد واژگونی
- سینی‌ها و میزها
- کمربند
- تجهیزات جمع کننده
تنظیم ویلچر متناسب با هر فرد
تنظیم ویلچر و هماهنگ کردن آن با فرم بدن موضوع مهمی می‌باشد.
-
پهنا، عمق و ارتفاع نشیمن‌گاه
ویلچرها عموما در پهنایی با رنج بین ۲۵ تا ۵۵ سانتی متر با ۵ سانت اختلاف ساخته می‌شوند. ویلچرهاي با عرض ۶۰ سانتی متر معمولا تاشو نیستند.
عمق صندلی‌ها نیز در سایزهاي مختلف طراحی می‌شود. انتخاب پهناي مناسب صندلی نقش مهمی در راحتی و استحکام ویلچر دارد. یک صندلی باریک نه تنها راحت نیست بلکه دسترسی به صندلی را مشکل می‌کند. به علاوه شانس ابتلاي به زخم بستر را نیز افزایش می‌دهد. یک صندلی خیلی پهن کاربر را ترغیب می‌کند که به یک سمت متمایل شود، بنابراین فشار به عضلات نشیمن‌گاه را در یک سمت افزایش می‌دهد. همچنین یک صندلی با پهنایی بیش از حد مورد نیاز حرکت دادن ویلچر را دشوار می‌نماید و می‌تواند در حالت قرارگیري بدن، پایداري ویلچر و عبور از درها و راهروها مشکلاتی ایجاد نماید. یک صندلی با عمق کم، سطح تماس با نشمین‌گاه را کاهش داده و باعث وارد آمدن فشار بیشتر به بافت‌هاي نرم بدن در تماس با صندلی می‌شود. به علاوه در این حالت زیر پایی‌ها نمی‌توانند به خوبی از پنجه حمایت کنند و تعادل کاربر به هم می‌خورد.
یک صندلی با عمق زیاد، یا بلندتر از حد معمول نیز چرخش پاها را محدود می‌کند و باعث می‌شود بیمار براي نشستن، با پا خودش را بکشد یا روي صندلی سر بخورد. ارتفاع صندلی از سطح زمین در ویلچرهاي ساده بزرگسال، معمولا ۵۰ تا ۵۲ سانتی متر است. اشخاص بلند قد، به یک صندلی که بلندتر و عمیق تر باشد و افراد کوتاه قد، به یک صندلی با ارتفاع کمتر نیاز دارند.
بدیهی است بالش‌ها و سیستم نشیمن‌گاه نیز باید در محاسبه ابعاد مورد نظر مد نظر قرار گیرند. ارتفاع صندلی دسترسی به دستگیره‌ها را براي حرکت دادن ویلچر آسان‌تر می‌کند. جهت تست ارتفاع، هنگامی که روي ویلچر نشسته‌اید، دست‌ها را از دو طرف آویزان کنید؛ در این هنگام باید نوك انگشتان فقط به پشت چرخهاي صندلی برسد.
-
شیب نشیمن‌گاه
به اختلاف ارتفاع جلو و عقب نشیمن‌گاه تا کف زمین، شیب آن گفته می‌شود و عموما باید مقدار کمی باشد تا بدن شخص را روي ویلچر ثابت نگه دارد.
-
موقعیت چرخ عقب
موقعیت چرخ عقب در حرکت آسان ویلچر اهمیت دارد. عموما افراد تمایل دارند که تا حد ممکن، محور چرخهاي عقب به سمت جلو باشد تا جایی که باعث واژگونی ویلچر نگردد.
-
زاویه چرخ
هر چه زاویه بیشتر باشد، (چرخ ها خم باشند) ویلچر پایدارتر است و امکان زمین خوردن کمتر و جلو بردن ویلچر راحت‌تر می‌شود. بنابراین اکثرا در ویلچرهاي مسابقه این زاویه را زیادتر می‌کنند. در این حالت عمر تایر کوتاه‌تر شده و عبور از درها و راهروها سخت‌تر می‌شود.
-
اندازه ویلچر
اندازه ویلچر بسیار مهم است و باید توسط کارشناسان کاردرمانی و فیزیوتراپی تنظیم شود. به عنوان مثال، بزرگ بودن ویلچر می‌تواند باعث خم شدن ستون فقرات یا تشدید آن گردد.
عرض صندلی‌ها به طور معمول از ۱۶ تا ۲۰ اینچ ( حدود ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر) و متوسط عرض آن حدود ۱۸ اینچ (حدود ۴۵ سانتی متر) است.
علاوه بر عرض صندلی، باید عمق آن را هم اندازه بگیرید. عمق صندلی با میزان راحتی و کارآمدی آن ارتباط دارد.
ارتفاع صندلی باید با قد فرد متناسب باشد. طول صندلی‌ها بین ۲۰ تا ۲۱ اینچ (۵۰ تا ۵۳ سانتی متر) هستند. این بلندی برای کاربرانی با قد ۱۵۲ سانتی متر یا بیشتر مناسب است. اگر ویلچر از قد شما خیلی بلندتر باشد، هدایت آن برای شما سخت خواهد بود.
زاویه چرخش ویلچر را در نظر بگیرید، که آیا می‌تواند ۱۸۰ درجه بچرخد یا خیر.
ویلچر برقی
اگر شما قادر به حرکت دادن صندلی چرخ دار نیستید و یا اگر نیاز به کاهش فشار بر روي شانه‌ها و بازوها دارید، می‌توانید نقل و انتقالات خود را با ویلچر برقی انجام دهید. انتخاب ویلچر برقی به عوامل بسیاري، از جمله محدودیت‌ها و نوع شرایط سطحی محیطی که قرار است با ویلچر در آن حرکت کنید، بستگی دارد. برخی از بیماران نیازمند ویلچر برقی می‌باشند. این نوع ویلچر به دو نوع کلی تقسیم می‌شود. یک نوع که موتور داخل ویلچر است و نوع دیگر که می‌توان در صورت لزوم موتور را بر روي ویلچر سوار کرد و یا در مواقع عدم نیاز آن را جدا کرد. بیشتر افراد مسن هنگامی که توانایی کافی براي ایستادن یا راه رفتن‌هاي طولانی را ندارند، با استفاده از این تجهیزات، از اینکه احساس آزادي و راحتی بیشتري دارند، لذت می‌برند. این نوع وسایل نقلیه به آنها اجازه می‌دهد تا توانایی حرکتی خود را حتی هنگامی که تنها هستند، حفظ کنند. اگر یک بیمار قادر به حرکت دادن خود از روي صندلی به داخل خودرو یا روي نیمکت نباشد، این نوع ویلچرها می تواند گزینه مناسبی باشد.
این صندلی‌ها معمولاداراي لایه گذاري بیشتري هستند و به همین دلیل براي استفاده‌هاي طولانی مدت مناسب بوده و راحت‌تر هستند. اما از سوي دیگر حمل و نقل این ویلچرها سخت‌تر است، به همین دلیل جهت سفر انتخاب مناسبی نمی‌باشد؛ مگر اینکه یک وسیله نقلیه اختصاصی براي آن در دسترس باشد.
افراد مبتلا به مشکلات ناحیه پشت یا کسانی که داراي ناراحتی‌هاي مربوط به قسمت‌هاي انتهایی ستون فقرات هستند، می‌توانند از ویلچرهاي پزشکی اختصاصی استفاده کنند. نوعی از این ویلچرها براي ایستادن طراحی شده اند.
ویلچرهاي برقی، اگرچه شکلی شبیه ویلچرهاي ساده دارند، اما می‌توانند بدون نیاز به کمک دیگران و با اراده کاربر حرکت کنند. همچنین این ویلچرها، می‌توانند در بخش‌هاي روانپزشکی و سایر سازمان‌هایی که در آنها بیمار ممکن است نیاز به حمل و نقل داشته باشد، استفاده شوند.
ویلچر برقی چه اجزایی دارد؟
- پایه: پایین‌ترین قسمت صندلی چرخ دار برقی است، که محل قرارگیري موتورها، باتري‌ها، اتصال چرخ‌ها، چرخهاي کوچک و قسمت‌هاي الکترونیکی است، که بر حسب محل قرارگیري چرخ‌ها نسبت به مرکز ثقل صندلی دسته بندي می‌شوند.
- چرخهاي بزرگ در عقب:در این نوع ویلچر، چرخهاي بزرگ، پشت مرکز ثقل کاربر قرار می‌گیرد و چرخهاي کوچک در جلو. اما گاهی مانور دادن با آن در یک محیط بسته به دلیل شعاع بزرگ چرخش، می‌تواند مشکل باشد.
- چرخهاي بزرگ در جلو: چنانچه چرخهاي بزرگ، در جلو مرکز ثقل کاربر قرار گیرد، و چرخهاي کوچک در عقب صندلی، ویلچر پایدارتر شده و شعاع چرخش محدودتر می‌شود. اگرچه ممکن است تمایل به لغزش داشته باشد و راندن آن در یک مسیر مستقیم به خصوص در هنگام حرکت سریع در سطوح ناهموار دشوار باشد.
- چرخهاي بزرگ در میانه:در این نوع، چرخهاي بزرگ به صورت مستقیم در زیر مرکز ثقل کاربر قرار می‌گیرد. این ویلچر کمترین شعاع چرخش را دارد و بهترین نوع جهت استفاده در منزل است، اما کارایی آن در خارج از منزل به همان خوبی نمی‌باشد. در شکل زیر یک نوع از این ویلچر با قابلیت زاویه گرفتن صندلی نشان داده شده است.
- کنترل‌ها: وسیله مورد استفاده براي هدایت یک صندلی چرخ دار برقی کنترل دستگاه نامیده می‌شود. کلیدهاي کنترل سرعت و تغییر جهت در ویلچرهاي برقی انواع مختلفی دارند. این کنترل‌ها معمولا قابل برنامه‌ریزي هستند و می‌توانند با استفاده از انواع مختلف سوئیچ‌ها و دسته‌هاي فرمان عمل نمایند.
- نشیمن‌گاه و وضعیت قرارگیري: نشیمن‌گاه و محل قرارگیري، یکی از مهمترین قسمت‌هاي ویلچر است و نقش مهمی در راحتی، عملکرد، ایمنی و سلامتی کاربر دارد. صندلی بعضی از ویلچرهاي برقی قابلیت حرکت کردن به سمت بالا و پایین، یا خم و راست شدن به عقب و جلو را دارند. بالش و پشتی نیز جزء قطعات اصلی نشیمن‌گاه محسوب می‌گردند.
- بالش و پشتی: بالش و پشتی از مواد مختلفی ساخته می‌شود، مانند فوم ها، کیسه‌هاي هوا، ترکیب هوا و فوم و یا ژل. هر کدام از این موارد در توزیع فشار، استحکام، عبور جریان هوا، عایق بندي و هدایت گرما کارایی‌هاي متفاوتی دارند. انتخاب هر مورد به نیاز شخص و سطح فعالیت او بستگی دارد. بر خلاف ویلچرهاي ساده، وزن بالش و پشتی اهمیت قابل توجهی در ویلچرهاي برقی ندارد. تحقیقات پزشکی نشان می‌دهد که یک بالش مناسب کاهش دهنده فشار در برابر با یک بالش فومی با کیفیت پایین، شانس ابتلا به زخم بستر را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد.
تنظیم ویلچر برقی
- خم شدن و بلند شدن پشتی
قابلیت قرارگیري پشتی ویلچر در حالت خوابیده و جمع شدن آن به کم کردن فشار، کنترل وضعیت بدن و راحتی بیمار و پرستار کمک می‌نماید. وضعیت خوابیده، زاویه بین نشیمن‌گاه و پشتی را تغییر داده و به استراحت و کشش عضلات نشیمن‌گاه، جابه‌جایی راحت‌تر توسط پرستار کمک می‌کند. افرادي که نمی‌توانند به صورت مستقل نقطه ثقل خود را جابه‌جا کنند، باید از ویلچري با قابلیت خوابیدن پشتی استفاده نمایند.
- بالا آمدن صندلی و ایستادن ویلچر
ویلچرهاي برقی، همچنین می‌توانند داراي سیستم‌هاي بالابرنده صندلی یا مکانیزمی جهت ایستادن کاربر به صورت عمودي باشند. تغییر ارتفاع صندلی به جابّه‌جایی شخص و پایین آمدن او از ویلچر کمک می‌کند. به علاوه بالا آمدن صندلی و ایستادن ویلچر، کارایی شخص را جهت فعالیت در ارتفاعی بالاتر از شانه‌ها در حالت نشسته افزایش می‌دهد.
سایر ویلچرها
- ویلچرهاي کمکی دار:ویلچرهاي کمکی دار، ویلچرهاي ساده هستند با یک موتور، که در مواقع ضرورت به حرکت ویلچر کمک می‌کند. این قابلیت به کاربر اجازه می‌دهد بسیار سریع‌تر و راحت‌تر حرکت کند و در سرازیري‌هاي تند راحت‌تر ترمز نماید. این حالت جهت اشخاصی که دچار درد شانه هستند، می‌تواند وسیله‌اي فراهم کند که همزمان مزایاي هر دو ویلچر ساده و برقی را فراهم کند. این ویلچرها حجیم‌تر و داراي قدرت مانور کمتري نسبت به ویلچرهاي ساده هستند و حجم کمتر، قابلیت جابه‌جایی آسان‌تر و مانور بیشتري نسبت به ویلچرهاي برقی دارند.
- ویلچر معلولینی که داراي قطع عضو هستند: موقعیت مرکز ثقل در ویلچر افراد داراي قطع عضو حتی با پاهاي مصنوعی، در بهترین حالت بیشتر از ۵.۲ سانتی متر است و به دلیل تعدد این مورد در معلولین، ساخت و ارائه ویلچرهایی که در آن چرخهاي عقب، تا حد ایجاد ایستایی مناسب در ویلچر به سمت عقب کشیده شده باشد، منطقی به نظر می‌رسد. در نتیجه شعاع چرخش به مقدار ناچیزي افزایش یافته و تعادل صندلی در مواقع برداشتن زیر پایی به دلیل عدم استفاده از پاهاي مصنوعی افزایش می‌یابد.
- ویلچرهای خانگی: وقتی چرخهاي بزرگ در جلو و چرخهاي کوچک در پشت قرار می‌گیرد. اندازه کلی ویلچر می‌تواند کوچک‌تر گردد. همچنین قدرت مانور پایین‌تر در مکان‌هاي کوچک نسبت به ویلچرهاي معمولی، حرکت با آن و رد کردن موانع را مشکل کرده و عموما قابل استفاده نمی‌باشند. اما معمولا به دلیل آنکه معایب آن از مزایا آن بیشتر است، پیشنهاد نمی‌شود.
- ویلچر معلولین با یک دست: جهت افرادي که از یک بازو استفاده می‌کنند، ویلچرهایی طراحی شده است که مجهز به سیستم کنترل یک طرفه می‌باشند. در این ویلچر چرخهاي بزرگ به هم متصل هستند و یکی از آنها یا هر دو از یک طرف توسط یک مجموعه دوتایی از دستگیره‌ها کنترل می‌شوند. هنگامی که یک دستگیره مستقل از دیگري باشد، تنها یک چرخ حرکت می‌کند، ولی هنگامی که دو دستگیره به هم متصل هستند هر دو چرخ با هم حرکت می‌کنند. در این نوع ویلچر، اهرم حرکت براي کنترل با یک دست قرار داده شده است.
- ویلچر حمام: ویلچرهاي حمام را می‌توان در زیر دوش استفاده نمود و اغلب از جنس پلاستیک ساخته شده اند تا دچار زنگ زدگی نشوند. امکان بردن ویلچر به حمام، کمک می‌کند تا فرد از حوادثی مانند سقوط و زمین خوردن در امان بماند و استحمام در همه حال امکان پذیر باشد. از سوي دیگر این نوع ویلچرها می‌توانند به یک لگن مخصوص بیماران بستري مجهز شوند، تا در شرایطی که بیمار بستري در اتاق خود نیاز به استفاده از دستشویی دارد، از آن بهره ببرد.
چه شرایطی در انتخاب ویلچر مناسب موثر هستند؟
- سطح ضایعه یا آسیب فرد
- سن
- مدل ظاهري بدن
- دامنه حرکت و قواي جسمانی
- برنامه فعالیت روزانه فرد
- شرایط محل زندگی، کار و یا تحصیل فرد
- مدت زمان استفاده مداوم از ویلچر
- منابع مالی جهت خرید ویلچر
- استفاده از ویلچر جهت فعالیت‌هاي ورزشی
- استفاده از ویلچر در منزل یا خارج از منزل
نکات مهم در انتخاب ویلچر مناسب
- فرم ثابت و یا متحرك ویلچر
- رنگ، وزن و اندازه ویلچر
- قابلیت تاشو شدن ویلچر یا جدا شدن چرخ‌ها
- راحتی تشک و پشتی صندلی ویلچر
- راحتی در استفاده از کنترل‌ها و ترمزها
- تناسب حجم ویلچر با وسیله نقلیه شخصی و وسایل نقلیه عمومی
- سرعت ویلچر برقی
- نوع باتري ویلچر و طول عمر آن
- تجهیزات جانبی ویلچر از جمله جاپایی، سینی
- مدل صندلی ویلچر، ساده یا قابل تنظیم
- محل قرارگیري دست و یا گردن بر روي ویلچر
- گارانتی و خدمات پس از فروش شرکت سازنده ویلچر
شما می‌توانید از فیزیوتراپ خود و فروشندگان تجهیزات، در مورد ویژگی‌هاي ساختاري ویلچر پرس و جو کنید. توجه داشته باشید که آیا کنترل‌ها یا ترمزها به آسانی قابل استفاده هستند، جاپایی‌هاي ویلچر قابلیت تنظیم، حرکت دادن و یا جداکردن را دارند، آیا زیردستی صندلی به شکلی است که بتوانید فعالیت‌هاي خود را به بهترین وجه ممکن انجام دهید، و آیا وجود یک سینی بر روي پاهاي شما، مفید خواهد بود یا خیر.
هزینه خرید ویلچر چقدر است؟
لازم است که بیمه یا پوشش درمانی خود را بررسی کنید تا ببینید تحت پوشش چه حمایت‌هایی قرار دارید و چه مبلغی بابت تهیه یک ویلچر جدید به شما تعلق می‌گیرد. برخی از شرکت‌هاي بیمه هر چند سال یکبار، یک ویلچر جدید را براي افراد تحت پوشش خود خریداري می‌کنند. بعضی از بیمه‌ها نیز در تمام دوره زندگی فرد، تنها هزینه تهیه یک ویلچر را پوشش می‌دهند. همچنین گاهی، بیمه‌ها هزینه کامل تهیه یک ویلچر و بعضی اوقات تنها درصدي از هزینه‌ها را متقبل می‌شوند.
نکاتی که قبل از خرید ویلچر باید در نظر بگیرید:
حتما قبل از خرید ویلچر، از متخصصین کاردرمانی بخواهید تا در مورد نوع صندلی یا ویژگی‌هایی که می‌تواند باعث راحتی انجام فعالیت‌هاي روزمره شما در محل کار یا منزل شود، پیشنهاداتی ارائه دهند. همچنین حتما قبل از انتخاب نهایی، چند نمونه مختلف را چندین بار امتحان کنید.
علاوه بر این می‌توانید با سایر افرادي که از ویلچر استفاده می‌کنند صحبت کنید. همچنین بپرسید اگر آنها بخواهند ویلچر جدیدي بخرند، چه نکاتی را مورد توجه قرار می‌دهند.
نکاتی که در هنگام نگهداري از ویلچر باید رعایت کنید!
- اولین نکته در نگهداري از ویلچر این است که بدنه ویلچر را به صورت دوره‌اي با یک پارچه مرطوب و مواد شوینده ملایم یا مواد ضد عفونی کننده (نه با مواد سفید کننده) تمیز نموده و سپس آن را کاملا خشک کنید.
- قسمت‌هاي کروم اندود را با استفاده از یک ماده براق کننده که در بازار در دسترس است، پولیش کنید و یا اینکه براي این کار از اسپري‌هاي محافظت کننده فلزات استفاده نمایید.
- بدنه ویلچر را باید از نظر وجود زنگ زدگی و ترك خوردگی چک نموده، همچنین وضعیت پیچ و مهره‌ها را از نظر شل نبودن و ایمن بودن آنها کنترل کنید.
- براي تمیز کردن لوازم داخلی ویلچر، می‌توانید از یک پارچه مرطوب و یا مواد ضد عفونی کننده یا مواد شوینده ملایم (نه مواد سفید کننده) استفاده کنید، سپس آن را با یک حوله خشک نمایید.
- همچنین قسمت‌هاي مختلف ویلچر را از لحاظ کشیدگی بیش از حد یا ترك و پارگی بازرسی کنید.
مواردی که باید در ویلچر کنترل شوند!
-
مواردي که باید حداقل هر هفته کنترل شوند:
- باد لاستیک‌ها را باید هر هفته بررسی کنید. بهتر است براي انجام این کار از یک فشارسنج استفاده گردد و باد لاستیک‌ها به اندازه میزان فشار مناسبی که روي بدنه لاستیک درج شده تنظیم شود.
- لاستیک‌ها باید از نظر هرگونه فرسودگی آج‌ها یا ترك خوردگی یا سوراخ شدگی بررسی شوند.
- نقاط صاف شده و وضعیت پوشش آنها را بازرسی نمایید.
- موقع راندن ویلچر، به وضعیت لنگی تایرها دقت کنید. جهت تعمیر و یا تعویض لاستیک‌ها بهتر است فقط با شرکت‌هاي مجاز تماس بگیرید.
- محور چرخ ها را کنترل کنید. در صورت گیرکردن مو، پرز و یا تجمع گرد و غبار بر روي محورها یا ترمزها، آنها را جدا کنید.
-
مواردي که باید ماهیانه کنترل شوند:
- چارچوب ویلچر را از نظر وجود تورفتگی، وجود دندانه یا شکاف و ترك بررسی کنید. این گونه موارد می‌تواند بر روي استحکام فریم تاثیرگذار باشد.
- هر گونه آلودگی و گرد و غبار را با استفاده از یک پارچه مرطوب پاك کنید.
- چرخ‌ها را از نظر نحوه حرکت کنترل کنید. اگر هر گونه لنگی در چرخ‌ها به چشمتان خورد، لازم است که سریع تعمیرگردد.
- معمولا سر و صداي غیر معمول و یا لنگی بیش از حد چرخ نشان دهنده این است، که یاطاقان‌ها ضعیف هستند و نیاز به تعویض دارند.
-
کنترل چرخهاي کوچک جلو:
- مو، پرز و گرد و خاك را از روي محورهاي چرخهاي کوچک ویلچر بردارید.
- میزان فشار باد آنها را بر اساس فشار توصیه شده در دیواره جانبی لاستیک‌ها کنترل کنید.
- محور و توپی چرخهاي کوچک، باید بتوانند به طور آزادانه چرخش داشته باشند.
- ضمن هل دادن ویلچر، چرخهاي کوچک را از نظر لنگی یا سفتی بیش از حد کنترل کنید. اگر لنگی وجود داشت، با شرکت خدمات مربوطه تماس بگیرید.
-
کنترل پره‌هاي چرخ‌ها:
- پره‌ها را از نظر شل بودن یا شکستگی بررسی کنید.
-
کنترل ترمزها:
- اطمینان حاصل کنید که ترمزها شل نباشند و درست کار کنند.
- بررسی کنید که ترمزها با لاستیک‌ها در تماس باشند. اگر باد لاستیک‌ها نامناسب باشد، بر روي سیستم مکانیسم ترمز هم اثر کاهندگی خواهد داشت. در صورت لزوم، لاستیک‌ها را باد بزنید تا ترمزها به درستی عمل کنند.
- هنگامی که باد لاستیک‌ها را به خوبی تنظیم نمودید، ترمزها را بررسی کنید. ترمزها باید هنگام نشستن و برخاستن از روي ویلچر قفل شوند و هنگام راندن ویلچر بطور کامل آزاد گردند.
- مطمئن شوید که ترمزها به راحتی حرکت کنند. اگر روغن‌کاري مورد نیاز است، به جاي استفاده از روغن یا گریس از اسپري سیلیکون استفاده کنید.
-
کنترل جاپایی‌ها:
- وضعیت استقرار جاپایی‌ها را بررسی کنید. جاپایی‌ها باید به اندازه کافی بالا قرارذگیرند، به طوري که تنها وزن پاها را تحمل کنند، نه اینکه وزن ران‌ها نیز روي آنها بیفتد.
- عملکرد لولاي جاپایی، مکانیزم بالا رونده و یا کنار زدن جاپایی‌ها را کنترل کنید. در صورتی که به درستی حرکت نکنند، ممکن است به جایی گیر کنند.
- بررسی کنید که تمام قسمت‌هاي محوري آزادانه حرکت کنند. اگر روانکاري مورد نیاز است، از سیلیکون اسپري استفاده کنید و روغن یا گریس نزنید.
نکات مربوط به نگهداري ویلچرهاي برقی
- کنترلر: این واحد کنترل الکترونیکی، دستورات ورودي خود را به حرکت تبدیل می‌کند.
- موتور: موتور الکتریکی وسیله‌اي است، که توان الکتریکی به توان مکانیکی تبدیل می‌کند.
- باتري: در این ویلچرها به جاي بنزین از الکتریسته جهت نیرو محرکه آن استفاده می‌شود، که این امر مستلزم استفاده از باطري می‌باشد. از قرارگیري درست باطري در محل خود اطمینان حاصل کنید. همچنین مطمئن شوید که باطري به خوبی شارژ شده است.
- لاستیک‌ها و چرخ‌ها: باد مناسب تایرها، شما را از حرکتی نرم در تمامی زمان‌ها مطمئن خواهد ساخت.
برای خرید ویلچر به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
- لاستیک: به لاستیک‌های ویلچر توجه کنید. ویلچرها بر اساس لاستیک‌هایشان وزن متفاوتی دارند؛ به طوری که لاستیک‌های پر شده از هوا در مقایسه با لاستیک‌های پرشده از فوم سبک‌تر هستند. لاستیک‌های سبک‌تر گزینه بهتری هستند و چرخ‌های کربنی- فیبریوزن سبک‌تری دارند. البته توجه کنید که ویلچرهای سبک‌تر، قیمت بالاتری هم دارند.
- تایرها: ویلچرهایی که مناسب محیط بیمارستان و خانه می‌باشند، تایرهای نازک با ضخامت کم هستند. اما ویلچرهایی که مخصوص محیط خارج از خانه هستند، برای اینکه از حادثه جلوگیری کنند، تایرهای ضخیم‌تری دارند تا اصطحکاک با سطح زمین افزایش یابد. نوع دیگری از تایرها بادی هستند، که نقش ضربه گیر دارند. در صورت پنچری و تعویض تیوب، پنچرگیری آنها دشوار است. البته این نوع از ویلچرها به دلیل سرعت بالا و قدرت بالا برای افرادی که در مناطق سربالایی و سرازیری زندگی می‌کنند، مناسب است.
- چرخ‌ها: چرخ‌های ویلچر را بررسی کنید. چرخ‌های ویلچر یا از نوع لاستیکی هستند یا از نوع نیمه پنوماتیک. بعضی از چرخ‌ها نیاز به نگهداری و تعمیر دارند و بعضی دیگر با گذر زمان نیاز به تعویض دارند. چرخ‌های پنوماتیک می‌توانند به راحتی سوراخ شوند، اما شوک و یا ضربه را جذب می‌کنند. اما چرخ‌های لاستیکی به راحتی پنچر نمی‌شود، اما راندن ویلچر را کمی سخت می‌کند.
- ترمز: حتما ترمز ویلچر را بررسی و امتحان کنید. ترمز ویلچرهای دستی در نزدیکی چرخ‌های عقب قرار گرفته است و بعضی دیگر ترمز در نزدیک دسته‌ها قرار گرفته است. مشکل این ترمز این است که خود فرد سرنشین نمی‌تواند از ترمز استفاده کند.
- نگهدارنده عصا: اگر از عصا استفاده می‌کنید و می‌خواهید ویلچر شما نگهدارنده عصا داشته باشد، به این نکته توجه کنید. البته اگر ویلچر شما نگهدارنده عصا را نداشت، شما می‌توانید به راحتی نگهدارنده ویلچر را بخرید و روی ویلچر نصب کنید.
- دسته: توجه کنید که آیا دسته‌های ویلچر از بازوهای شما حمایت می‌کند یا خیر.
- زیر پایی: توجه کنید که آیا زیر پایی ویلچر قابل تنظیم هست یا خیر. اینکه می‌خواهید زیر پایی ویلچر ثابت باشد یا قابل تنظیم، بر قابلیت حمل و نقل شما تاثیر می‌گذارد.
ویژگی‌های ویلچرهای دستی
ویلچرهای دستی تاشو بوده و کارکردن و حمل و نقل آنها آسان هستند.
ویلچرهای دستی دو نوع هستند:
- ویلچر ساده: ویلچر ساده سبک است و مناسب سفر و بیرون از منزل است و به راحتی می‌توان آن را حمل کرد. عرض صندلی و عمق آن در این ویلچر، باریک‌تر از ویلچر استاندارد است و چرخ‌های کوچک‌تری هم دارد.
- ویلچر استاندارد: ویلچر استاندارد برای افرادی مناسب است، که می‌خواهند خودشان ویلچر را برانند. از ویژگی‌های این ویلچر، می‌توان به دو چرخ بزرگ آن اشاره کرد، که کاربر می‌تواند با دست آن را بچرخاند و حرکت کند. این ویلچرها صندلی بزرگتری دارند و عمق آنها بیشتر از ویلچر ساده است.
بهترین ویلچر برای سالمندان کدام است؟
به دلیل اینکه سالمندان توانایی حرکتی کمتری دارند، بهترین ویلچر برای آنان ویلچری است که سبک و تاشو و قابل حمل باشد.
