تفاوت نوروفیدبک و tdcs

تفاوت نوروفیدبک (EEG) با تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال (TDCS)، به شیوه‌های مختلف امروزه تحت بررسی قرار گرفته است. مغز انسان یک اندام یادگیرنده است و در طی زمان‌های مختلف می‌تواند رشد کند. رشد مغز تاثیر زیادی به نوع فعالیت‌ها، تغذیه و عوامل محیطی دارد. نوروفیدبک و TDCS، دو روش درمانی غیرتهاجهی برای بهبود عملکرد مغز هستند. دارو درمانی و روان‌درمانی نیز از سایر روش‌های نوروتراپی هستند که در کنار نوروفیدبک و TDCS مفید واقع می‌شوند. در مقاله امروز به طور اختصاصی به تفاوت نوروفیدبک با TDCS خواهیم پرداخت.

 

توضیح مختصری از نوروفیدبک و tdcs

در نوروفیدبک (EEG) با کمک گرفتن از الکتروانسفالوگرافی، نقشه‌ای از امواج مغزی تهیه می‌شود و سپس با برگزاری جلسات درمانی، بازخوردی از فعالیت مغز به خود مغز داده می‌شود. این روش با انجام بازی‌های صوتی و یا تصویری مغز فرد را درگیر می‌کند و فرد باید خودش مغزش را هدایت و کنترل کند. زمانیکه امواج مغزی در محدوده درستی باشند، فیلم یا بازی جلو می‌رود و زمانیکه امواج مغزی در محدوده مناسب و بهینه نباشند، فیلم و یا بازی قطع می‌شود. بنابراین مغز از طریق بازخوردی که می‌گیرد و طی تجربه و آموزش، کنترل خود را یاد می‌گیرد. این روش تا حد زیادی به صبر و حوصله بیمار و درمانگر نیاز دارد تا پس از گذشت دوره درمان، نتیجه مطلوب حاصل شود.

TDCS که مخفف عبارت Transcranial direct-current stimulation است، روشی است که از طریق الکترودهای متصل شده روی پوست سر (جمجمه)، امواج مغز تحت تاثیر نیروی الکتریکی قرار می‌گیرند. در این روش یک جریان ثابت در محدوده 1 تا 2 میلی‌آمپر، از طریق الکترودها به مغز منتقل می‌شود. انتقال جریان الکتریکی به دو صورت تحریکی و یا مهاری انجام میگیرد و بدین صورت عملکرد مغز را کنترل و اصلاح می‌کند. الکترودها به محل موردنظر و ناحیه خاصی از مغز متصل می‌شوند و از طریق جریان ثابت گذرنده از مغز، سعی در ترمیم و بهبود ارتباط بین نورون‌ها و یا تشکیل مسیرهای ارتباطی جدید بین نورون‌های مغز، دارد.

 

نوروفیدبک یا TDCS؟

زمانیکه افراد قصد دارند EEG و یا TDCS را برای به عنوان روش درمانی انتخاب کنند، ممکن است برایشان شباهت و تفاوت این دو روش سوال باشد. بهتر است اینطور بگوییم بیماران مبتلا به اختلالات مغزی معمولا داروهای بسیار زیادی مصرف می‌کنند. امکان دارد دارو نتیجه دلخواه پزشک را به همراه نداشته باشد و یا بیماری مقاوم به دارو باشد، در همین راستا یکی از روش‌های نوین درمان اختلالات مغزی کمک‌کننده خواهد بود. حال اینکه EEG یا TDCS بهتر است، بستگی به جوانب مختلف دارد. اولین سوالی که در ذهن این افراد شکل میچگیرد، این است که  انتخاب کدام یک از این روش‌ها برای آنها مناسب‌تر خواهد بود؟

پیشنهاد می‌شود قبل از انجام هر یک از این روش‌ها، ابتدا با پزشک متخصص طی جلسات مختلف مشورت کنید. از این طریق پزشک می‌تواند با در نظر گرفتن شرایط هرفرد بهترین تصمیم و روش درمانی را انتخاب کند.

شباهت نوروفیدبک با TDCS

EEG و TDCS روش‌های نوین درمان برای اختلالات و بیماری‌های مغز و اعصاب محسوب می‌شوند که هرکدام دارای مزیت و معایب و شباهت و تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند. در این بخش به شباهت روش نوروفیدبک و TDCS می‌پردازیم:

در EEG درمانی، از طریق مشاهده فیلم و یا بازی، بازخوردی به مغز داده می‌شود. در روش TDCS نیز، جریان الکتریکی ضعیفی از طریق الکترودها به مغز انتقال داده می‌شود که جریان به طور مستقیم به بافت مغزی در تماس نیست. بنابراین EEG و TDCS، هر دو جزو روش‌های غیرتهاجمی هستند که باعث می‌شود عوارض جانبی کمتری داشته باشند.

هر دو این روش‌ها اثرات مفیدی روی یادگیری و بهبود عملکرد مغز می‌گذارند که توانایی فرد در توجه، تمرکز و یادگیری مهارت جدید را افزایش می‌دهند.

EEG و TDCS، برای درمان اختلالات خواب، افسردگی، دردهای مزمن، لکنت و... مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

تفاوت نوروفیدبک با TDCS

روش‌های نوروتراپی نوروفیدبک و TDCS، در کنار تشابهاتی که با یکدیگر دارند، تفاوت‌هایی نیز دارند.

مطالعات محدودی در مورد اثبات کارایی TDCS نسبت به نوروفیدبک انجام شده است. نمی‌توان گفت که TDCS بطور قطعی می‌تواند کارامد باشد زیرا نسبت به EEG روش جدیدتری است. هدف اصلی نوروفیدبک این است که طی انجام جلسات درمانی آن، خود فرد بتواند مغزش را کنترل و تنظیم کند. هدف اصلی روش TDCS تحریک مستقیم مغز و نورون‌ها است.

در روش EEG درمانی، بازخوردی از امواج مغزی به فرد نشان داده می‌شود و فرد سعی می‌کند از این طریق دیدن و شنیدن، مغز خود را کنترل کرده و مسیرهای نورون‌ها را بهبود ببخشد. اما در روش TDCS، جریان الکتریکی ضعیفی به جمجمه و مغز داده می‌شود تا مسیرهای ارتباطی بین نورون‌ها ترمیم شود.

در روش TDCS، جریان الکتریکی که به مغز وارد می‌شود، تاثیر مستقیم روی فعالیت مغز می‌گذارد اما در روش نوروفیدبک، با تکرار و تمرین سعی در اصلاح جریان‌ها و الگوهای مغزی است.

روش TDCS عوارض جانبی متفاوتی نسبت به نوروفیدبک دارد ولی شدت عوارض جانبی در هردو بیماری قابل کنترل است. قرمزی پوست، خارش و احساس سوزش در روش روش TDCS بسیار شایع است و سردرد، بی‌خوابی و استرس نیز بعد از EEG درمانی می‌تواند در افراد ایجاد شود.

از دیگر تفاوت‌های قابل ذکر، هزینه TDCS نسبت EEG است. هزینه‌های TDCS کمی پایین‌تر از روش دیگر است.

درمان بیماری‌هایی مانند اوتیسم که از بدو تولد وجود داشته است، به مراتب احتیاج به جلسات بیشتری برای درمان است. EEG درمانی معمولا به تعداد جلسات بیشتری احتیاج دارد اما تعداد جلسات TDCS کمتر است و معمولا با فاصله 24 ساعت انجام خواهد شد.

تحریک الکتریکی مغز به روش TDCS برای افراد دارای خراشیدگی در پوست سر محدودیت دارد اما در EEG هیچ خطر احتمالی یا محدودیتی گزارش نشده است.

 

بهترین درمان برای کودکان ADHD

تفاوت نوروفیدبک با TDCS در کودکان مبتلا به ADHD قابل توجه است. همانطور که گفتیم روند درمان نوروفیدبک به شکلی است که معمولا درمانگر کارتون و برنامه مورد علاقه کودکان را پخش می‌کند. همچنین امکان دارد درمانگر برای اشتیاق کودک در جهت ادامه روند درمان، هدیه‌ای به کودک بدهد. به همین دلیل می‌توان گفت اگر کودک ADHD تحت درمان با EEG قرار گیرد، به مراتب نتیجه بهتری حاصل می‌‌شود. البته انتخاب روش کارامد و مناسب را بایستی پزشک در طی جلسات مشاوره تشخیص دهد. برای خرید دستگاه نوروفیدبک دست دوم می‌توانید از طریق فروشگاه مدینیوم اقدام کنید.

 

نتیجه گیری

پس از گذشت زمان، مغز ممکن است تحلیل برود و یا به دلیل بروز بیماری، دچار اختلال شود. امروزه نوروتراپی روش ویژه‌ای برای درمان اختلالات مربوط به مغز و نورون‌ها است که جزو روش‌های نوین درمانی محسوب می‌شود. اساس این روش‌ها، تغییر و اصلاح مغز است تا درنتیجه رفتار، عادت و اختلال به وجود آمده اصلاح شود. TDCS و EEG درمانی دوتا از روش‌های موثر در درمان اختلالات مغزی هستند که بدون عوارض و نتایج آن در کوتاه‌ترین مدت قابل مشاهده است.

 

سوالات متداول

TDCS بهتر است یا نوروفیدبک؟

این دو روش، روش‌های غیرتهاجهی برای بهبود عملکرد مغز هستند که نیازی به بیهوشی و شکافتن جمجمه ندارند. در EEG تراپی فعالیت امواج اصلاح می‌شود و اما این در حالی است که دستگاه tdcs با انتقال جریان خفیف الکتریکی به برخی از نواحی سبب بهبود عملکرد مغز خواهد شد.

تعداد جلسات درمانی TDCS و نوروفیدبک چقدر است؟

تعداد جلسات معمولا در طی جلسات مشاوره و در راستای شدت بیماری تعیین می‌شود. برای دریافت نتیجه بایستی تمام جلسات به طور کامل سپری شود اما معمولا تعداد جلسات و مدت زمان هرجلسه در TDCS درمانی کمتر است.

بیماری‌های قابل درمان در این دو روش چه بیماری‌هایی هستند؟

انجام EEG تراپی هیچ برتری به روش دیگر ندارد، تنها پزشک با توجه به نوع بیماری و همچنین شرایط بیمار، نوع درمان را انتخاب می‌کند. معمولا برای درمان بیماری‌های اختلال مغزی، اوتیسم، ADHD ، افسردگی و ... از این دورش غیرتهاجهی استفاده می‌شود.