ضعف بدن نشانه کدام بیماری است؟

ضعف و خستگی دو اصطلاحی هستند که به صورت عامیانه معمولاً به جای یکدیگر به کار برده میشوند اما در پزشکی ضعف و خستگی تفاوت دارد و هر کدام میتواند نشانه‌ای از بیماری‌های خاص خود باشد. بنابراین هنگامی که شخصی از ضعف و خستگی شکایت دارد باید شرح بیشتری داده شده و دقیقاً مشخص شود که منظور از این حالت چیست.

• ضعف یا Weakness ناتوانی در انجام دادن حرکات خاص و یا استفاده از گروه مشخصی از عضلات است. وجود ضعف میتواند علت‌های گوناگونی داشته باشد از عوامل عضلانی و عصبی گرفته و یا حتی وجود درد نیز میتواند منجر به ضعف در عضلات شود.
• خستگی و بی حالی و یا اصطلاحا Fatigue به معنای احساس کمبود انرژی و نیاز به استراحت است. فردی که خستگی و بی حالی دارد، معمولاً قدرت عضلانی نرمال داشته اما انرژی کافی برای انجام فعالیت‌ها را ندارد. خستگی میتواند ناشی از کار بیش از حد، کمبود خواب، استرس و یا نشانه‌ای از یک بیماری سیستمیک و جدی‌تر باشد. در ادامه مقاله این دو نشانه را بیشتر توضیح داده و عواملی که میتواند هر کدام از آنها را ایجاد کند بررسی می‌کنیم.

وجود ضعف بدن نشانه کدام بیماری‌ها است؟

ضعف عمومی کوتاه مدت بدن معمولاً پس از انجام فعالیت‌های سنگین مانند کوهنوردی و ورزش‌های سنگین دیگر رخ می‌دهد. در این حالت شخص ممکن است احساس خستگی بیش از حد داشته باشد و عضلاتش توان همیشگی را نداشته باشند. این وضعیت معمولاً پس از چند روز از بین میرود. اما در مواردی ضعف بدن به صورت طولانی‌تر وجود دارد که می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بیماری باشد.

عواملی که می‌توانند ضعف ایجاد کنند:

• به هم خوردن تعادل مواد معدنی یا همان الکترولیت‌های موجود در بدن می‌تواند سبب کاهش توان عضلات شود. به عنوان مثال کمبود پتاسیم یا سدیم این علائم را ایجاد میکند.
• عفونت‌ها مانند عفونت سیستم ادراری و عفونت سیستم تنفسی گاهاً سبب ضعف شدید و ناتوانی بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود.
• مشکلات غده تیروئید به میزان زیادی می‌توانند روی سطح انرژی بدن و یا ایجاد ضعف تأثیرگذار باشند.
• یک تیروئید کم کار میتواند ضعف کلی، خستگی، درد، افزایش وزن، افسردگی و غیره را ایجاد کند. اگر شک دارید که ممکن است تیروئید شما کم کار باشد بهتر است بدانید که این وضعیت علائمی مانند یبوست، خشکی پوست، عدم تحمل سرما، نازک شدن موها و غیره را نیز دارد. اگر چندین علائم از علائم ذکر شده را دارید، بهتر است به یک پزشک فوق تخصص غدد مراجعه کنید.
• تیروئید پرکار یا هایپر تیروئیدیسم نیز میتواند سبب ایجاد ضعف، خستگی، کاهش وزن، افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما، تعریق، بی قراری، اضطراب و ضعف عضلانی شود. در مراحل پیشرفته غده تیروئید نیز بزرگ شده به صورتی که در گردن قابل مشاهده و لمس خواهد بود.
• یک بیماری تیروئید دیگر که به صورت خودایمنی رخ داده و نادر است میاستنی گراویس نام دارد. این وضعیت سبب ضعف سریع عضلات بدن در هنگام استفاده میشود.
• سندروم گیلن باره یک اختلال نادر در سیستم عصبی است که آسیب به نورون‌ها سبب ایجاد ضعف در پاها، دست‌ها و عضلات دیگر می‌شود و در مراحل پیشرفته ممکن است به فلج کامل اندام‌ها نیز بیانجامد.

چنانچه ضعف عضلات شما به مرور بیشتر می‌شوند و یا به صورت ناگهانی در قسمتی از بدن خود دچار ضعف شده‌اید بهتر است سریعتر به پزشک مراجع کرده و مشکل خود را پیگیری کنید. ضعفی که به صورت ناگهانی و به خصوص در یک سمت یا قسمت خاص ایجاد نشود می‌تواند نشان دهنده مشکلات مغز و نخاع و یا سکته‌های مغزی باشد.

احساس خستگی و بی حالی نشان دهنده وجود کدام بیماری‌ها است؟

خستگی حالتی از کمبود انرژی است که در آن شخص ضعف در عضلات و یا ناحیه خاصی ندارد اما به طور کلی انرژی و توان او برای انجام فعالیت‌ها کمتر شده است. کار بیش از حد، خواب کم و بی‌کیفیت، استرس و نگرانی، عدم فعالیت و... می‌توانند در حالت معمول این علامت را ایجاد کنند. هرگونه مریضی حتی سرماخوردگی‌های بسیار خفیف و آنفولانزا نیز میتواند سبب خستگی و کاهش انرژی بیمار شود که در این شرایط معمولاً هنگامی که بیماری بهبود یابد، خستگی فرد نیز برطرف میشود. گاهی حتی ممکن است سرماخوردگی آنقدر خفیف باشد که تنها علامت آن خستگی و ضعف عمومی باشد که در این حالت با چند روز استراحت معمولاً برطرف میشود. یک استرس ناگهانی و یا ضربه احساسی نیز میتواند سبب ایجاد خستگی شود که معمولاً این حالت نیز پس از برطرف شدن مشکل خود به خود بهبود می‌یابد. بسیاری از داروها که برای بیماری‌های مختلف تجویز می‌شوند نیز ممکن است ضعف و خستگی ایجاد کنند. استفاده از الکل، کافئین و مصرف خودسرانه برخی داروها نیز می‌توانند ایجاد کننده ضعف کلی در بدن باشند.

خستگی به صورت کلی نشانه خطرناکی نیست و در اکثر موارد با نهایتاً چند روز استراحت برطرف می‌شود. اما هنگامی که علاوه بر خستگی علائم دیگری مانند افزایش ریتم تنفس، علائم بیماری، خونریزی، کاهش و یا افزایش شدید وزن و غیره وجود دارند، نیاز است که به پزشک مراجعه شود.

خستگی که بیشتر از دو هفته طول بکشد معمولاً مشکلی عادی نیست و باید توسط پزشک بررسی شود. موارد زیر می‌توانند عامل چنین خستگی باشند:

• کاهش هموگلوبین (مولکول‌های حامل اکسیژن در بدن) که سبب کم خونی یا آنمی میشود. خود این عامل می‌تواند در اثر مسائل مختلفی مانند ژنتیک، کمبود برخی مواد تغذیه‌ای مانند آهن و یا برخی ویتامین‌ها ایجاد شود و باید با آزمایشات بررسی گردد.
• مشکلات قلبی مانند گرفتگی عروق قلب و یا نارسایی قلب که رسیدن اکسیژن به بافت‌ها در این شرایط کاهش یافته و سبب خستگی بدن میشوند.
• بیماری‌هایی مانند دیابت که در این حالت سلول‌ها به اندازه کافی نمی‌توانند از گلوکز که تامین کننده انرژی آنها است استفاده کنند و بیمار بی‌حال میشود.
• مشکلات تیروئید نیز همانطور که قبل‌تر اشاره کردیم، با سطح انرژی و ایجاد ضعف در بدن بسیار مرتبط می باشند به طوری که هم کم کاری و هم پرکاری تیروئید میتواند ایجاد کننده خستگی و یا ضعف در بدن باشد.
• بیماری‌های کبدی و کلیوی با تجمع برخی مواد و یا عدم دفع مواد سمی میتوانند سبب ایجاد بی‌حالی شوند.

اگر بی حالی و احساس خستگی ربطی به بیماری و یا مشکل خاصی نداشته باشد و علتی برای آن یافت نشود، سلامت روان فرد باید توسط متخصص بررسی شود. احساس خستگی یک علامت شایع در بیماری‌های روانپزکی است. به عنوان مثال اضطراب، افسردگی و بسیاری دیگر از این دست بیماری‌ها می‌توانند سبب احساس خستگی و کمبود انرژی شوند. در برخی موارد احساس  بی حالی که در بیماری افسردگی ایجاد میشود، شخص را کاملاً زمین‌گیر کرده به طوری که وی را از انجام فعالیت‌های روزمره نیز باز میدارد.