مهمترین و پرکاربردترین تجهیزات بیمارستانی

  در بیمارستان ها و خدمات درمانی، معالجه و تشخیص بیماران برای عموم مردم صورت می گیرد. این خدمات توسط کادر درمانی (که شامل پزشکان، پرستاران و بهیاران­)، کادر اداری و اجرایی، تجهیزات پزشکی و... است، به بیماران ارائه می شود.
  بیمارستان ها تقسیم بندی های متفاوتی دارند ولی مهم ترین و بهترین دسته بندی آن­ها بر اساس نوع فعالیت بیماستان ها است که شامل : بیمارستان های عمومی یا جنرال، بیمارستان های تخصصی (­می­توانند تک تخصصی یا چند تخصصی باشند)، بیمارستان های آموزشی (­عموما وابسته به دانشگاه ها برای آموزش دانشجویان)، بیمارستان های خاص(­بحران، اپیدمی، بیماری های خاص) و... می شود.
  با توجه به این دسته بندی ها، تعداد بخش ها، اتاق ها، تخت های بیمارستان و... را می­توان مشخص نمود.

مهم ترین بخش های بیمارستانی شامل­: بخش داخلی، جراحی، اورژانس، آزمایشگاه، رادیولوژی، دیالیز، اتاق عمل، زنان­و­ زایمان، CCU-ICU ، اطفال، بخش استریل C.S.R و... است.

  در این مقاله سعی داریم تا به طور خلاصه تجهیزات بیمارستانی را بررسی کنیم.

 

  تجهیزات بیمارستانی عمومی 

این تجهیزات در تمام بیمارستان ها استفاده می­شوند و وجود آن ها در بیمارستان ها بسیار ضروری است.

• تخت و تابوره
• استریل کننده ها
• تجهیزات ابتدایی بیمارستان ها
• تجهیزات کمک تنفسی
• دیالیز
• ساکشن ها
• تجهیزات مانیتورینگ
• دستگاه های تصویر برداری
• تجهیزات اتاق عمل

 

تخت و تابوره 

  تخت ها استفاده گسترده ای در بیمارستان ها و کلینیک های درمانی دارند. به طوری که یکی از معیار های تقسیم بندی بیمارستان ها، میزان تخت موجود در آن است و در واقع میزان گنجایش بیمار را می‌توان از میزان تخت ها و برانکارد های آن براورد کرد.

  تابوره ها صندلی های چرخ داری هستند که عمدتا قسمت پشتی ندارند و برای کوچک بودن ابعاد و قابلیت تنظیم ارتفاع آن ها، استفاده زیادی در آزمایشگاه ها و مراکز درمانی دارند.

استریل کننده ها 

  استریل کننده ها و ضدعفونی کننده ها به مقدار زیادی در بیمارستان ها استفاده می­شوند زیرا آلودگی های محیطی در بیمارستان ها به خاطر وجود انواع عفونت ها، باکتری ها، ویروس ها و... بسیار زیاد است و برای جلوگیری از شیوع آن ها نیاز است تا تمام اتاق ها، ابزار ها، کادر درمانی، لباس ها و ملحفه ها شسته شده یا ضد عفونی شوند.

 رعایت این موارد (­استریل و ضدعفونی کردن­ همه ابزار های مورد استفاده در محیط های درمانی) نقش به سزایی در جلوگیری از گسترش انواع آلودگی ها دارد.

 

تجهیزات ابتدایی بیمارستان ها 

  این دسته از تجهیزات در واقع به بررسی ساده ترین وسیله ها یا ابزار های مورد استفاده در بیمارستان ها می­پردازد که در زیر چند مورد از این ابزارها را بررسی خواهیم کرد :

• فشار سنج و تب سنج
• ترازو
• سرنگ و سرم
• پمپ های تزریقی (­پمپ های سرنگ و سرم و تزریق مینیاتوری­)
• پنبه و الکل
• میز های اتاق عمل
• گوشی پزشکی (­برای بررسی صداهای داخلی در ناحیه شکم و سینه مورد استفاده قرار می­‌گیرد.)
• اتوسکوپ (­وسیله ای است که برای بررسی مجرای گوشی خارجی و میانی مورد استفاده قرار می­‌گیرد.)
• افتالموسکوپ (­برای بررسی و معاینه چشم به خصوص نواحی شبکیه و زجاجیه مورد استفاده قرار می­‌گیرد.)
• ابزار های جراحی

 

تجهیزات کمک تنفسی

  در این بخش سعی داریم تا دستگاه های کمک تنفسی یا بررسی کننده عملکرد دستگاه های تنفسی را بررسی کنیم.

• ونتیلاتور : دستگاهی است که با ایجاد تنفس مصنوعی، برای افرادی که قادر به تنفس نیستند یا نمی­توانند تنفس را به طور درست و کامل انجام دهند، مورد استفاده قرار می­‌گیرد.
• دستگاه اکسیژن ساز : این دستگاه میزان اکسیژن هوای محیط را برای بیمارانی که غلظت اکسیژنی خونی کمی دارند، در محیط افزایش می­‌دهد.
• دستگاه های بخور هوای سرد و گرم (­برای تعادل سازی رطوبت هوای محیط­ مورد استفاده قرار می­‌گیرند.)
• ماسک های CPAP ، NIV   (­این ماسک ها با قرار گیری روی بینی و دهان بیمار و اتصال به دستگاه های مربوطه به تنفس بیمار کمک می­‌کنند.)
• اسپرومتر : اندازه گیری هوای دم و بازدم از طریق این دستگاه انجام می­‌شود.

 

دیالیز

  دیالیز با هدف خارج کردن مواد اضافی، ثبات مایعات بدنی و همچنین خارج کردن فوری سموم از بدن ساخته شده است و برای کسانی مورد استفاده قرار می­‌گیرد که کارکرد کلیه های خود را (­به هر علتی­) از دست داده باشند. در واقع می­‌توان گفت این دستگاه همان کارایی کلیه ها را برای بدن انجام می‌­دهد. این عمل به طور معمول هفته ای دو تا سه بار انجام می شود و انجام دیالیز ممکن است تا 6 ساعت در روز هم به طول انجامد.

                                                  

ساکشن ها 

  ساکشن ها همان مکنده های بسیار قوی هستند که کاربرد گسترده ای در تمام بخش های درمانی دارند. این مکش ها برای خالی نمودن چرک ها در ناحیه زخم، حفرات آبسه، خارج کردن عفونت ها و خون ریزی های اطراف اسکار و سایر ترشحات بیمار مورد استفاده قرار

می‌­گیرند.

  این دستگاه در بخش دندان پزشکی نیز کاربرد گسترده ای دارد و برای تخلیه بزاق های غلیط و خون و چرک استفاده می­‌شود.

( البته در بخش دندان پزشکی، بزاق کش نیز مورد استفاده قرار می­‌گیرد اما قدرت مکندگی ساکشن 10 تا 15 برابر بیشتر از آن است.)

  امروزه در حوزه زیبایی، برای کاهش وزن نیز از نوع خاصی از ساکشن ها برای مکش چربی ناحیه مورد نظر استفاده می­‌شود.

 

تجهیزات مانیتورینگ 

  مهم ترین و پر استفاده ترین تجهیزات مانیتورینگ در بیمارستان ها عبارت است از :

• دستگاه پالس اکسی متر: دستگاهی است که نرخ و میزان اکسیژن را در هر ضربان اندازه گیری و محاسبه می­کند. این دستگاه همچنین می­تواند میزان ضربان قلب را نیز تعیین کند.
• دستگاه نوار قلب (ECG) : نام دیگر آن الکترو­کاردیو­گرام یا به اختصار ECG یا EKG  است. از این دستگاه جهت بررسی ریتم قلب استفاده می­شود و با توجه به تفسیر های الگو های نوار قلبی، می­توان آریتمی و مشکلات قلبی را تخصیص داد.

مزیت های این دستگاه را میتوان  هزینه کم، قدرت تفکیک زمانی بالا،  نسبت به روش های دیگر (همچون PET, CMR  و... ) دانست.

• دستگاه نوار مغز (EEG): این دستگاه ثبت سیگنال های مغزی از طریق الکترود های متصل به پوست سر را بر عهده دارد.

از کاربرد های آن میتوان به نظارت بر میزان هوشیاری، کما یا مرگ مغزی بیمار،  تحقیق درباره بیماری صرع و منشا حملات آن و همچنین برای دروغ سنجی و بیو فیدبک های مغزی اشاره کرد.

• 
  مانیتور های علایم حیاتی : این دستگاه برای نمایش میزان دمای بدن، درصد اشباع اکسیژن در خون (SPO₂)، تعداد ضربان قلب، فشار خون و... مورد استفاده قرار می­گیرد. عموما کنار تخت بیمار قرار دارد و پایه های آن به صورت چرخ دار برای سهولت در حرکت دادن دستگاه ساخته می­‌شوند. در برخی مدل ها ساعت و تاریخ هم نمایش داده می­‌شود.

                                                            

دستگاه های تصویر برداری

  در ادامه به بررسی انواع دستگاه های تصویر برداری میپردازیم. لازم به ذکر است که استفاده از هر کدام از این دستگاه ها برای عکس برداری از بیمار، با توجه به دستور پزشک مربوطه است.

  انواع دستگاه های تصویر برداری :

• دستگاه رادیولوژی : این دستگاه با استفاده از دانش اشعه ایکس عکس برداری می­کند. رادیولوژی گاهی برای تشخیص عارضه‌های مختلف مانند سرطان در بدن انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد و حتی در بعضی مواقع از این روش برای درمان بیماری‌های مختلف از جمله سرطان از طریق روش‌های پرتودرمانی یا رادیوتراپی استفاده می­‌کنند.
• دستگاه CT-Scan :  در این دستگاه با استفاده از پرتوهای اشعه ایکس و محاسبات کامپیوتری، تصویری از سطح مقطع بافت‌های مختلف بدن از زوایای مختلف گرفته می­‌شود. این روش برای تشخیص ناهنجاری‌های کوچک‌تر و نیازمند بررسی دقیق‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سی تی اسکن گاهی از محلول‌های ایجاد کننده کنتراست استفاده می‌شود تا تصویر دقیق‌تری از بافت مورد نظر حاصل شود.
• دستگاه MRI :  در این روش تصویربرداری، با استفاده از میدان و امواج مغناطیسی و رادیویی، از اندام­ها و بافت های داخلی بدن عکس برداری می­کنند. از این دستگاه تقریبا برای عکس برداری همه اندام ها و بافت ها قابل استفاده است و امروزه بیشتر برای عکس برداری از تومورها، کیست ها، توده های سرطانی، بررسی بیماری ها در ناحیه سینه ای و شکمی استفاده می‌­شود. مدت عکس برداری با این دستگاه بین 20 تا 60 دقیقه متغیر است.
• دستگاه سونوگرافی : این روش تصویر برداری با استفاده از امواج صوتی از اندام ها و بافت ها عکس برداری می­کند. این دستگاه بر خلاف دستگاه رادیولوژی، کم خطرتر است و همچنین امکان عکس برداری از بافت های نرم ( مانند اندام های شکمی به خصوص سیستم گوارشی، رحم، پستان، بیضه، پروستات، بررسی غده تیروئید) را فراهم می‌­آورد. امروزه به علت کم خطر بودن امواج صوتی، برای تصویر برداری از جنین نیز از این دستگاه استفاده می‌­شود. از آنجایی که امواج صوتی به خوبی از استخوان ها و هوا عبور نمی­‌کنند، در نتیجه برای عکس برداری از اندام های توخالی یا استخوان های متراکم قابل استفاده نیستند.

 

تجهیزات عمومی اتاق عمل 

 در این بخش از بیمارستان ها تقریبا تمام تجهیزات اساسی و پرکاربرد پزشکی گنجانده شده است.   

  اتاق عمل ها علاوه بر دستگاه های مانیتورینگ، ساکشن ها، استریل کننده ها که تقریبا در تمام بخش ها یافت می­‌شوند، از یک سری تجهیزات به خصوص مانند دستگاه های بیهوشی، ابزار های جراحی، پمپ های تزریق (­به خصوص سرم و سرنگ­)، دستگاه الکتروشوک نیز برای انجام جراحی ها استفاده می‌­‎‌‌کنند.

سخن پایانی 

 در این مقاله سعی شد تا به طور کلی و کاملا خلاصه همه ابزار ها، وسیله ها و دستگاه های موجود در بیمارستان ها را بررسی کنیم.

ممنونیم که با ما همراه بودید.