تفاوت سردرد میگرن با سایر سردردها
بیماری سردرد میگرن باعث بروز سردردهای شدید و مکرر و علائم دیگر در افراد مبتلا میشود. سردرد حاصل از میگرن با سایر سردردها متفاوت میباشد. این بیماری معمولا به صورت دورهای رخ میدهد و هر کدام از این دورهها ممکن است تا چندین روز ادامه داشته باشند. شناسایی و اجتناب از عوامل محرک میگرن، میتواند به کاهش دفعات یا شدت این دورهها کمک کند. در ادامه با ما همراه باشید تا همه اطلاعات مورد نیاز برای مقابله با این بیماری را کسب کنید.
میگرن چیست؟
سردرد میگرن یک بیماری عصبی است که اغلب با سردردهای شدید و ناتوان کننده شناخته میشود و میتواند همه افراد در هر سنی را درگیر کند. علائم این بیماری ممکن است شامل تهوع، استفراغ، مشکل در صحبت کردن، بی حسی یا سوزن سوزن شدن و حساسیت به نور و صدا باشند. میگرن میتواند تا مدتها در یک فرد بدون علائم باشد. به طور کلی زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند. سابقه خانوادگی یکی از شایعترین عوامل خطر برای ابتلا به میگرن میباشد.
با انواع مختلف میگرن آشنا شوید!
علل و محرکهای بیماری میگرن کدامند؟
کارشناسان تصور میکنند که سردرد میگرن ممکن است ناشی از تغییراتی در مغز باشد، که میتوانند بر نحوه ارتباط اعصاب، تعادل مواد شیمیایی و رگهای خونی اثر بگذارند. ویژگیهای ژنتیکی و سابقه خانوادگی هم یک عامل خطر شایع برای بیماری میگرن است. محرکهای میگرن در افراد مختلف متفاوت هستند. این محرکها عبارتند از:
- تغییرات هورمونی مانند تغییرات قاعدگی
- محرکهای احساسی مانند استرس، افسردگی، اضطراب و هیجان
- عوامل مربوط به رژیم غذایی مانند الکل، کافئین، شکلات و غذاهای حاوی مواد افزودنی
- داروهایی مانند قرصهای خواب آور و برخی قرصهای ضد بارداری
- کمبود خواب و خستگی
- فشار بیش از حد فیزیکی
- قند خون پایین
- وعده های غذایی نامنظم
- کم آبی بدن
- گرمای شدید یا سایر شرایط شدید هوا
- سیگار کشیدن
- بوهای غیر معمول
- صداهای بلند
اجتناب از این محرکها، میتواند به کاهش تعداد دورههای میگرن کمک کند.
مراحل مختلف بیماری سردرد میگرن
- prodrome : این مرحله یک تا دو روز قبل از میگرن شروع شده و باعث بروز علائم سبکی در فرد میشود.
- اورا: این مرحله بعد از پروودروم رخ میدهد. اوراها علائم برگشت پذیر سیستم عصبی هستند. علائم این بیماری معمولا بصری هستند، اما ممکن است شامل اختلالات دیگر هم بشوند. هر علامتی در این مرحله به تدریج شروع شده، طی چند دقیقه تجمع مییابد و حدود یک ساعت طول میکشد. در طی این مرحله، ممکن است در بینایی، حرکت و گفتار فرد اختلال ایجاد شود.
- حمله: مرحله بعدی به عنوان مرحله حمله شناخته میشود، که حادترین فاز در هنگام بروز درد واقعی میگرن است. در برخی از افراد، این مرحله میتواند در طول مرحله اورا رخ دهد. علائم مرحله حمله میتواند ساعتها تا روزها ادامه داشته باشد.
- مرحله پس از درمان: پس از مرحله حمله، شخص اغلب مرحله پس از درمان را تجربه میکند. در این مرحله، معمولاً تغییراتی در خلق و خو و احساسات فرد ایجاد میشود. پس از حمله میگرنی، ممکن است فرد احساس خستگی، گیجی یا سرخوشی در این مرحله را تجربه کند. حرکت ناگهانی سر ممکن است برای مدت کوتاهی باعث بروز درد دوباره در فرد شود.
طول و شدت این مراحل میتواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. گاهی اوقات، ممکن است مرحلهای از بین برود یا حمله میگرنی بدون ایجاد سردرد اتفاق بیفتد.
سردرد میگرن باعث بروز چه علائمی در بدن میشود؟
نشانههای سردرد میگرن در مراحل مختلف این بیماری متفاوت هستند.
مرحله Prodrome :
- افسردگی
- خستگی
- خمیازه مکرر
- بیش فعالی
- تحریک پذیری
- سفتی گردن
مرحله اورا:
- مشکل در صحبت کردن
- احساس سوزن سوزن شدن در صورت، بازوها یا پاها
- مشاهده اشکال، نور یا نقاط روشن
- از دست دادن موقت بینایی
مرحله حمله:
- افزایش حساسیت به نور و صدا
- حالت تهوع
- سرگیجه یا احساس ضعف
- درد در یک طرف سر یا در شقیقه ها
- درد ضربان دار سر
- استفراغ
مرحله پس از درمان:
- تغییراتی در خلق و خو و احساسات
- سردرد خفیف و کسل کننده
درد میگرن با سایر سردردها چه تفاوتی دارد؟
سردرد حاصل از میگرن معمولا به صورت ضربان دار، کوبنده، سوزنی و ناتوان کننده میباشد. میگرن یک درد شدید کسل کننده و مداوم است، که ممکن است خفیف شروع شود و در صورت عدم درمان تشدید شود. درد میگرن بیشتر ناحیه پیشانی را درگیر میکند. این درد معمولاً در یک طرف سر قرار دارد، اما می تواند در هر دو طرف هم رخ دهد. اغلب سردردهای میگرن حدود ۴ ساعت تا ۳ روز طول میکشند.
چه عواملی باعث افزایش احتمال ابتلا به سردرد میگرن میشوند؟
به طور معمول هر کسی میتواند دچارسردرد میگرن شود، اما در افراد مبتلا به موارد زیر، این بیماری شایعتر است:
- افسردگی
- اختلال دوقطبی
- فیبرومیالژیا
- سندروم روده تحریکپذیر
- مثانه بیشفعال
- اختلالات خواب
- اختلال وسواس
- اضطراب
از چه آزمایشهایی برای تشخیص سردرد میگرن استفاده میشود؟
پزشک با در نظر گرفتن علائم فرد، گرفتن سابقه پزشکی کامل و انجام معاینه فیزیکی برای رد سایر علل احتمالی، میگرن را تشخیص میدهد. علاوه بر این ممکن است پزشک از اسکنهای تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI، برای رد بیماریهایی با نشانههای مشابه، مانند تومورها و ساختارهای غیر طبیعی مغز، استفاده کند.
آیا سردرد میگرن درمان میشود؟
میگرن قابل درمان نیست، اما پزشک میتواند با روشهای درمانی به شما در مدیریت این بیماری و کنترل علائم آن کمک کند. برنامه درمانی میگرن بستگی به موارد زیر دارد:
- سن
- دورههای تکرار میگرن
- نوع میگرن
- میزان درد
- مدت زمان و شدت هر دوره
- وجود یا عدم وجود سایر علائم این بیماری
روشهای درمان سردرد میگرن
برنامه درمانی سردرد میگرن ممکن است شامل ترکیبی از موارد زیر باشد:
- داروهای مراقبت از خود
- تعدیل شیوه زندگی، از جمله مدیریت استرس و اجتناب از عوامل ایجاد کننده میگرن
- داروهای ضد درد، مانند NSAID ها یا استامینوفنها
- داروهای میگرن برای جلوگیری از میگرن و کاهش دفعات سردرد
- داروهای میگرنی که باید به محض شروع سردرد مصرف شوند، تا از شدید شدن آن جلوگیری کرده و علائم را کاهش دهند.
- داروهای تجویزی برای کمک به حالت تهوع و استفراغ
- هورمون درمانی
- مشاوره برای آرامش روان
- طبسوزنی
- مدیتیشن
- جراحی در صورت نیاز
از چه روش جراحی برای درمان سردرد میگرن استفاده میشود؟
چند روش جراحی برای درمان میگرن وجود دارد که برای افرادی که میگرن مزمن دارند و به درمانهای دیگر پاسخ ندادهاند، استفاده میشوند. این روشها شامل تحریک عصبی و جراحی رفع فشار از طریق محرک میگرن هستند.
- جراحیهای تحریک عصبی: در طی این روش، جراح الکترودهایی را زیر پوست فرد قرار میدهد. این الکترودها تحریک الکتریکی را به اعصاب خاصی میرسانند. محرکهایی که برای این روش استفاده میشوند، شامل: محرکهای عصبی پس سری، محرکهای عمیق مغز، محرکهای عصب واگ و تحریک کننده گانگلیون اسفنوپالاتین، میباشند.
- MTSDS یا رفع فشار از طریق محرک میگرن: این روش جراحی شامل رهایی اعصاب اطراف سر و صورت است که ممکن است نقش مهمی در ایجاد میگرن مزمن داشته باشد. معمولا از تزریق بوتاکس برای شناسایی اعصاب نقطه تحریک کننده در طول حمله میگرن استفاده میشود. جراح در این روش اعصاب جدا شده را غیرفعال یا از حالت فشرده خارج میکند.
میگرن در زمان بارداری
در بسیاری از زنان، میگرن در دوران بارداری بهبود مییابد. اما ممکن است پس از زایمان به دلیل تغییرات ناگهانی هورمونها، میگرن آنها تشدید شود. برخی از تحقیقات نشان میدهند که زنان مبتلا به میگرن در دوران بارداری، به میزان بالاتری زایمان زودرس و پرهاکلامپسی را تجربه میکنند. همچنین در صورت مصرف دارو برای میگرن در دوره بارداری، ممکن است به جنین آسیب وارد شود یا اینکه نوزاد ضعیف و با بیماری متولد شود. به همین دلیل اگر میگرن دارید و باردار شدهاید، با پزشک خود مشورت کنید تا راههایی برای درمان میگرن خود بیابید که به جنین در حال رشد شما آسیبی وارد نکند.
مصرف چه غذاهایی باعث تشدید میگرن میشود؟
برخی از مواد غذایی ممکن است باعث ایجاد یا تشدید میگرن شوند. این مواد ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- الکل یا نوشیدنیهای کافئین دار
- افزودنیهای غذایی، مانند نیترات، آسپارتام و گلوتامات مونوسدیم
- تیرامین که به طور طبیعی در برخی از غذاها مانند کلم ترش و سس سویا وجود دارد. تیرامین هنگام تخمیر مواد غذایی افزایش مییابد.
روشهایی برای درمان خانگی میگرن
برخی از راهکارهای مراقبت در خانه، میتوانند به تسکین علائم میگرن کمک کنند. این راهکارها عبارتند از:
- استفاده از بستههای سرد یا ماسکهای انعطاف پذیر
- اقامت در اتاقی آرام و تاریک
- استراحت و خوابیدن
- مصرف مکملهای دارویی مانند عصارههای گیاهی، کوآنزیم 10، ریبوفلاوین و...
- طب سوزنی
- تمرینات گردن
- فیزیوتراپی
آیا میتوان از بروز میگرن جلوگیری کرد؟
برای پیشگیری از سردرد میگرن و عوارض آن میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- بیاموزید که چه چیزهایی باعث میگرن شما میشوند و از این موارد اجتناب کنید.
- در طول روز زیاد آب بنوشید.
- از حذف وعدههای غذایی خودداری کنید.
- خواب با کیفیت داشته باشید.
- سیگار و الکل مصرف نکنید.
- سعی کنید از موقعیتهای تنشزا دوری کنید.
- مهارت های آرامش را بیاموزید.
- به طور منظم ورزش کنید.
کلام آخر
از آنجایی که یکی از علل اصلی میگرن استرس و تنش میباشد، در صورت ابتلا به این بیماری بهتر است با کمک یک مشاور یا انجام مدیتیشن، سعی کنید آرامش خود را در شرایط مختلف حفظ کنید تا از شروع مجدد دورههای بیمای جلوگیری کنید.