علائمی که نشان می‌دهد دچار اختلال پرخوری هستید!

اختلال پرخوری (BED) یک نوع اختلال تغذیه‌ای است که اکنون به‌عنوان یک بیماری روان‌شناختی شناخته شده است. این اختلال تقریباً زندگی ۲ درصد از مردم سراسر جهان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند مشکلاتی برای سلامت آنها به وجود آورد. این اختلال همچنین می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند کلسترول بالا و دیابت شود.

اختلالات تغذیه‌ای صرفاً مربوط به غذا نیستند. به همین دلیل تحت عنوان بیماری‌های روان‌شناختی شناخته می‌شوند. مردم معمولاً برای مقابله با مسئله عمیق‌تر یا بیماری‌های روحی دیگری مانند اضطراب یا افسردگی دچار این اختلالات می‌شوند.

این مقاله به بررسی علائم، علل و خطرات اختلال پرخوری برای سلامتی می‌پردازد و همچنین به شما می‌گوید چگونه برای غلبه بر این بیماری می‌توانید از کمک و حمایت برخوردار شوید.

اختلال پرخوری چیست و چه علائمی دارد؟

افراد مبتلا به BED  حتی در صورت گرسنه نبودن، در مدت‌زمان کوتاهی غذای زیادی می‌خورند. پریشانی یا استرس عاطفی نیز در بروز این اختلال نقش دارد و می‌تواند باعث شروع یک دوره پرخوری شود. این افراد حین غذا خوردن احساس رهایی و آرامش می‌کنند اما بعد از آن، از این عمل خجالت‌زده می‌شوند و احساس می‌کنند کنترل خود را ازدست‌داده‌اند.

 

برای اینکه یک متخصص درمان بتواند اختلال پرخوری را تشخیص دهد، باید فرد سه یا بیشتر از علائم زیر را داشته باشد:

• سریع‌تر از حد نرمال غذا بخورد
• آن‌قدر غذا بخورد تا به طرز ناراحت‌کننده‌ای احساس سیری کند
• بدون اینکه گرسنه باشد، مقدار زیادی غذا بخورد
• برای جلوگیری از احساس خجالت، به‌تنهایی یا در خلوت غذا بخورد
• احساس گناه کند و از خودش متنفر شود

افراد مبتلا به اختلال پرخوری اغلب در مورد پرخوری، شکل بدن و وزن خود احساس ناراحتی و پریشانی شدید می­کنند.

عوامل ابتلا به اختلال پرخوری

عوامل ابتلا به اختلال پرخوری هنوز به‌خوبی شناخته نشده‌اند، اما به‌احتمال زیاد این اختلال به دلیل عوامل مختلفی از جمله موارد زیر به وجود می‌آید:

• ژنتیک: احتمال دارد افراد مبتلا به اختلال پرخوری حساسیت بیشتری نسبت به دوپامین داشته باشند (دوپامین یک ماده شیمیایی است که در مغز ترشح می‌شود و منجر به احساس پاداش و لذت است). همچنین شواهد محکمی حاکی از آن است که این اختلال به‌صورت ارثی منتقل می‌شود.
• جنسیت: اختلال پرخوری در زنان شیوع بیشتری دارد. ۳.۶ درصد از زنان آمریکایی در مقطعی از زندگی خود دچار اختلال پرخوری می‌شوند (در مقابل آن فقط ۲ درصد مردان به این اختلال مبتلا می‌شوند) که ممکن است ناشی از عوامل بیولوژیکی زمینه‌ای باشد.
• تغییراتی که در مغز صورت می‌گیرد: نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه در ساختار مغز افراد مبتلا به اختلال پرخوری تغییراتی ایجاد می‌شود که در نتیجه آنها مغز واکنش شدیدی به غذا نشان می‌دهد و کمتر می‌تواند خود را کنترل کند.
• سایز بدن: تقریباً ۵۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال پرخوری اضافه‌وزن زیادی دارند و ۲۵ تا ۵۰ درصد از بیمارانی که به دنبال جراحی کاهش وزن هستند، شاخص‌های ابتلا به اختلال پرخوری دارند. اضافه‌وزن هم می‌تواند علت این اختلال باشد و هم ممکن است در نتیجه این اختلال به وجود بیاید.

• تصویر ذهنی از بدن: بیشتر افراد مبتلا به اختلال پرخوری نسبت به بدن خود دیدگاه منفی دارند. ناراضی بودن از بدن، رژیم غذایی و پرخوری به ایجاد این اختلال کمک می‌کنند.
• پرخوری افراطی: اغلب افراد مبتلا به اختلال پرخوری سابقه پرخوری را اولین علامت این اختلال می‌دانند. سابقه پرخوری می‎‌تواند شامل پرخوری در دوران کودکی و نوجوانی نیز باشد.
• تجربه عاطفی دردناک: رویدادهای استرس‌زایی که در زندگی وجود دارند، مانند بدرفتاری، مرگ، جدایی از یکی از اعضای خانواده یا تصادف رانندگی، می‌توانند باعث بروز این اختلال شوند. اگر در دوران کودکی به دلیل وزن یک فرد به او زورگویی شود، این امر به عاملی مؤثر در ایجاد این اختلال تبدیل می‌شود.

• سایر بیماری‌های روان‌شناختی: تقریباً ۸۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال پرخوری حداقل یک اختلال روان‌شناختی دیگر مانند فوبیا، افسردگی، اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)، اختلال دوقطبی، اضطراب یا مصرف مواد دارند.

بخشی از پرخوری می‌تواند به علت استرس، رژیم غذایی، دیدگاه منفی فرد نسبت به وزن یا سایز بدن خود، دردسترس‌بودن غذا یا بی‌حوصلگی باشد.

روش‌های تشخیص اختلال پرخوری

با آن که ممکن است برخی افراد در جشن‌ها یا مهمانی‌های خاص پرخوری کنند و برخی از تجربیات ذکر شده در بالا را نیز داشته باشند، نمی‌توان گفت که به اختلال پرخوری مبتلا هستند.

افراد می‌توانند در هر سنی به اختلال پرخوری مبتلا شوند اگرچه معمولاً این اختلال در اواخر نوجوانی تا اوایل دهه بیست شروع می‌شود. افراد مبتلا برای کمک به غلبه بر این اختلال و داشتن ارتباط سالم با غذا به کمک نیاز دارند. در صورت عدم درمان، اختلال پرخوری می‌تواند سال‌های زیادی ادامه پیدا کند.

برای اینکه فرد مبتلا به اختلال پرخوری باشد باید به مدت سه ماه حداقل هفته‌ای یک دوره پرخوری داشته باشد.

انواع شدت‌های اختلال پرخوری

• نوع خفیف: در نوع خفیف اختلال پرخوری، فرد در یک هفته یک یا سه دوره پرخوری دارد.
• نوع شدید: در نوع شدید این اختلال، دوره‌های پرخوری به ۱۴ و بیشتر می‌رسند.

 

ویژگی‌های اختلال پرخوری

از ویژگی‌های مهم این بیماری این است که فرد برای پایان‌دادن به پرخوری خود تلاشی نمی‌کند. یعنی برخلاف پرخوری عصبی، فرد مبتلا به اختلال پرخوری برای مقابله با یک دوره پرخوری، نه استفراغ می‌کند و نه به مصرف ملین رو می‌آورد و حتی ورزش بیش از حد هم برای جبران آن انجام نمی‌دهد.

این اختلال نیز مانند سایر اختلالات مرتبط با غذا خوردن، در زنان شیوع بیشتری نسبت به مردان دارد. بااین‌وجود، نسبت به سایر اختلالات مربوط به غذا خوردن، این اختلال در میان مردان از شیوع بیشتری برخوردار است.

 

اختلال پرخوری چه خطراتی برای سلامتی

اختلال پرخوری با خطرات مرتبط با سلامت جسمی، سلامت روحی و سلامت اجتماعی در ارتباط است.

 ۵۰ درصد افراد مبتلا به این اختلال اضافه‌وزن زیادی دارند. بااین‌وجود، خود این اختلال، به دلیل افزایش کالری دریافتی در طول دوره‌های پرخوری، به‌عنوان یک عامل ایجاد اضافه‌وزن به شمار می‌آید.

بیماری‌های مرتبط یا عوارض اختلال پرخوری

• اضافه‌وزن که خود می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت نوع ۲ و سرطان را افزایش دهد. برخی مطالعات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به اختلال پرخوری در مقایسه با افرادی که بدون ابتلا به این اختلال وزن مشابهی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستند.
• مشکلات خواب
• درد مزمن
• آسم
• سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS).

در زنان، اختلال پرخوری منجر به ایجاد مشکلاتی ازاین‌قبیل می‌شود:

• عدم باروری
• مشکلات بارداری
• ایجاد سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

راهکار یا راه‌های درمان اختلال پرخوری

درمان اختلال پرخوری به دلایل بروز این اختلال، شدت آن و همچنین اهداف شخصی فرد مبتلا بستگی دارد.

راه‌های درمان شامل موارد زیر است

• رفتاردرمانی شناختی
• روان‌درمانی بین‌فردی
• رفتاردرمانی دیالکتیک (DBT)
• درمان از طریق کاهش وزن
• دارودرمانی

ممکن است این روش‌ها به‌صورت من - تو - من، یا به‌صورت گروهی انجام شوند. همچنین ممکن است این روش‌های درمانی در قالب خودیاری انجام گیرند.

برخی افراد فقط به یکی از این روش‌های درمانی نیاز دارند، درحالی‌که برخی دیگر باید درمان‌های مختلفی را امتحان کنند و در نهایت روش درمانی مناسب خودشان را پیدا کنند.

رفتاردرمانی شناختی

رفتاردرمانی شناختی (CBT) به بررسی رابطه بین افکار منفی، احساسات و رفتارهای مرتبط با غذا خوردن، شکل بدن و وزن فرد می‌پردازد.

وقتی علت بروز احساسات و الگوهای منفی از این طریق شناسایی شد، از طریق راهکارهایی به فرد کمک می‌کنند این الگوها را تغییر بدهد.

اقداماتی که در این زمینه انجام می‌شود شامل تعیین اهداف، نظارت بر خود، دستیابی به الگوهای غذایی منظم، تغییر افکاری که در مورد شخص و وزن او وجود دارد و تشویق او به ایجاد عاداتی برای کنترل وزن هستند.

ثابت شده است که مؤثرترین روش درمانی برای افراد مبتلا به اختلال پرخوری رفتاردرمانی شناختی به کمک یک روان‌درمانگر است. یک مطالعه نشان داد که پس از ۲۰ جلسه، ۷۹ درصد از شرکت‌کنندگان مبتلا به اختلال پرخوری دیگر در خوردن غذا زیاده‌روی نمی‌کردند و ۵۹ درصد آنان موفق شدند این روند را تا یک سال حفظ کنند.

نوعی از این روش درمان خودیاری هدایت‌شده نام دارد. در این قالب، معمولاً به شرکت‌کنندگان یک کتابچه راهنما داده می‌شود تا به‌تنهایی کار کنند و به آن‌ها فرصتی برای شرکت در برخی جلسات اضافی با یک درمانگر برای کمک به راهنمایی و تعیین اهداف داده می‌شود.

 شکل خودیاری درمانی اغلب ارزان‌تر و در دسترس‌تر است و وب‌سایت‌ها و برنامه‌های موبایلی وجود دارند که پشتیبانی می‌کنند.

 

روان‌درمانی بین‌فردی

روان‌درمانی بین‌فردی (IPT) مبتنی بر این ایده است که پرخوری جهت مقابله با مشکلات شخصی حل نشده مانند غم و اندوه، درگیری در روابط، تغییرات مهم زندگی، یا مشکلات اجتماعی شکل می‌گیرد.

هدف این روش درمانی، شناسایی مشکلات زیربنایی پرخوری، اعتراف فرد به آن و سپس ایجاد تغییرات سازنده طی ۱۲ تا ۱۶ هفته است.

درمان ممکن است در قالب گروهی یا به‌صورت تک‌به‌تک یا توسط یک درمانگر آموزش‌دیده انجام شود و گاهی اوقات نیز ممکن است با رفتاردرمانی شناختی ترکیب شود.

شواهدی وجود دارند مبنی بر این که این نوع درمان بر کاهش رفتار پرخوری، هم تأثیر مثبت کوتاه‌مدت و هم تأثیر بلندمدت دارد. این روش درمانی بیشتر برای افرادی مناسب است که مبتلا به انواع شدیدتری از اختلال پرخوری هستند و اعتمادبه‌نفس پایینی دارند.

 

رفتاردرمانی دیالکتیک

از منظر رفتاردرمانی دیالکتیک (DBT) یا گفتار منطقی، پرخوری یک واکنش عاطفی به تجربیات منفی است که فرد راه دیگری برای مقابله با آنها ندارد. افراد از طریق این روش درمانی یاد می‌گیرند که واکنش‌های عاطفی خود را کنترل کنند تا بتوانند بدون روی‌آوردن به پرخوری، با اتفاقات منفی زندگی روزمره کنار بیایند.

چهار حوزه مهمی که رفتاردرمانی دیالکتیک (DBT) بر آن تمرکز دارد عبارت‌اند از:

• ذهن‌آگاهی
• تحمل پریشانی
• تنظیم احساسات
• اثربخشي درمان بین‌فردی

مطالعه‌ای انجام شد که در آن ۴۴ زن مبتلا به اختلال پرخوری تحت رفتاردرمانی دیالکتیک قرار گرفتند. بر اساس نتایج این مطالعه ۸۹ درصد از این زنان در پایان طول درمان موفق شدند پرخوری را کنار بگذارند، اگرچه پس از شش ماه تنها ۵۶ درصد توانستند به کنارگذاشتن پرخوری ادامه دهند.

بااین‌حال، اطلاعات محدودی در مورد اثربخشی بلندمدت DBT و نحوه مقایسه آن با CBT و IPT وجود دارد.

 

درمان با کاهش وزن

هدف این روش درمانی کمک به کاهش وزن افراد مبتلا به پرخوری است تا در نتیجه این روش عزت‌نفس آنها بهبود پیدا کند و دیدگاه بهتری نسبت به بدن خود داشته باشند.

این روش به‌تدریج تغییراتی در سبک زندگی افراد ایجاد می‌کند که مرتبط با ورزش و رژیم غذایی هستند. این روش همچنین به بررسی غذای صرف شده در طول روز و افکار بیماران می‌پردازد. انتظار می‌رود مبتلایان اختلال پرخوری با درپیش‌گرفتن این روش درمانی هفته‌ای ۱ پوند (نیم کیلوگرم) وزن کم کنند.

درحالی‌که درمان با کاهش وزن ممکن است به بهبود تصویر ذهنی از بدن و کاهش وزن و خطرات سلامت مرتبط با چاقی کمک کند، اما احتمالاً اثربخشی آن بر توقف اختلال پرخوری اندازه CBT یا IPT نباشد.

درمان با استفاده از دارو

چندین داروی مؤثر بر اختلال پرخوری شناخته شده‌اند که اغلب ارزان‌تر از درمان‌های مرسوم (ذکر شده در بالا که تحت عنوان رفتاردرمانی نیز شناخته می‌شوند) هستند و سریع‌تر نتیجه می‌دهند. بااین‌وجود، در حال حاضر هیچ دارویی به‌اندازه رفتاردرمانی در درمان اختلال پرخوری مؤثر نبوده است. داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد صرع مانند توپیرامات، و داروهایی که معمولاً برای اختلالات بیش‌فعالی استفاده می‌شود، مانند لیزدگزامفتامین برای درمان اختلال پرخوری تجویز می‌شوند.

تحقیقات نشان داده است که برای کاهش کوتاه‌مدت اختلال پرخوری داروها بهتر از دارونماها هستند. تأثیر داروها ۴۸.۷ درصد و تأثیر دارونماها ۲۸.۵ درصد بوده است.

راه‌های غلبه بر اختلال پرخوری

اولین قدم برای غلبه بر پرخوری، صحبت با یک پزشک متخصص است. پزشک می‌تواند اختلال شما را تشخیص دهد، شدت آن را تعیین کند و مناسب‌ترین روش درمانی را به شما توصیه کند.

مهم نیست شما از کدام‌یک از راهکارهای درمانی استفاده کنید، آنچه اهمیت دارد سبک زندگی و رژیم غذایی سالم شما است.

در زیر، چندین راهکار برای کنترل اختلال پرخوری ذکر شده است:

• یک دفتر برای ثبت حالات روحی و غذاهای مصرفی خود داشته باشید: اگر بتوانید محرک‌هایی که باعث پرخوری شما می‌شود را بشناسید گام مهمی در کنترل این اختلال برداشته‌اید.
• با شخصی در این مورد صحبت کنید: حمایت شریک عاطفی، خانواده، دوست، گروه‌های حمایتی اختلال پرخوری یا گروه‌های آنلاین، تأثیر به سزایی در کنترل این اختلال دارد.
• غذاهای سالم را انتخاب کنید: رژیم غذایی سرشار از پروتئین و چربی‌های سالم، وعده‌های غذایی منظم و صرف غذاهای کامل کمک می‌کند گرسنگی شما رفع شود و مواد مغذی لازم بدن شما تأمین گردد.
• شروع به ورزش‌کردن کنید: ورزش به کاهش وزن، بهبود دیدگاه شما نسبت به بدن خود، کاهش علائم اضطراب و تقویت خلق‌وخوی شما کمک می‌کند.
• به‌اندازه کافی بخوابید: کمبود خواب با دریافت کالری بیشتر و الگوهای غذایی نامنظم مرتبط است. توصیه می‌شود حداقل ۶ الی ۷ ساعت خواب مفید شبانه داشته باشید.