رفع سوزش و خارش چشم در اثر خشکی

خشکی چشم چیست؟

اشک به عنوان یک لایه حفاظتی برای چشم‌ها عمل می‌کند. اشک‌ها سه لایه دارند. این لایه‌ها شامل لایه بیرونی روغنی، لایه میانی آبکی و لایه مخاطی داخلی می‌باشند. اگر غدد ایجاد‌کننده اشک ملتهب شوند، آب، روغن و مخاط کافی برای چشم تولید نخواهند کرد. هنگامی که بخش روغنی موجود در اشک‌های شما کم شود، اشک‌ها به سرعت تبخیر می‌شوند و رطوبت چشم کاهش پیدا می‌کند. به این وضعیت بیماری خشکی چشم گفته می‌شود. همان طور که گفته شد، وجود اشک به عنوان یک لایه حفاظتی برای چشم‌ها ضروری می‌باشد، در نتیجه در بیماری خشکی چشم به دلیل عدم وجود این لایه، چشم مستعد عفونت‌های باکتریایی خواهد شد. این عفونت‌ها می‌توانند منجر به التهاب یا ایجاد زخم در قرنیه شما شوند. سندروم خشکی چشم معمولا در افراد ۵۰ سال به بالا شایع می‌باشد و تقریباً هرگز باعث از دست دادن بینایی دائمی نخواهد شد.

همچنین بخوانید: چه علائمی نشان دهنده حسایت های فصلی است؟

علت بیماری خشکی چشم چیست؟

عوامل مختلفی می‌توانند باعث بیماری خشکی چشم شوند، مانند:

• قرار گرفتن در معرض باد یا هوای خشک مانند قرار گرفتن مداوم در معرض بخاری
• آلرژی‌های فصلی
• جراحی لیزیک چشم
• عوارض برخی از داروها مثل آنتی‌هیستامین‌ها، ضد‌احتقان‌های بینی، قرص‌های ضد‌بارداری و داروهای ضد‌افسردگی
• افزایش سن
• نزدیک شدن به یائسگی
• استفاده طولانی مدت و مکرر از لنزهای تماسی
• خیره شدن به تلویزیون، رایانه یا تلفن‌های همراه در مدت زمان طولانی
• به اندازه کافی پلک نزدن

خشکی چشم چه علائمی دارد؟

• سوزش
• درد
• سرخی
• اشک ریختن آبکی
• مخاط نخ مانند
• احساس خستگی چشم‌ها
• مشکل خواندن در طولانی مدت
• تاری دید
• احساس وجود ذرات شن مانند در چشم‌ها
• احساس سنگینی در چشم‌ها
• حساسیت به نور

 

 

چگونه می‌توان خشکی چشم را تشخیص داد؟

پزشک با استفاده از معاینه جامع چشم می‌تواند خشکی چشم را تشخیص دهد. این معاینه می‌تواند شامل شرح حال گرفتن از بیمار برای تعیین سابقه سایر بیماری‌ها، اطلاع از داروهای مصرفی در صورت وجود و شرایط محیطی که ممکن است باعث ایجاد خشکی چشم شده باشند، معاینه خارجی چشم شامل ساختار درپوش و پویایی پلک زدن و همچنین ارزیابی پلک‌ها و قرنیه باشد. علاوه بر این پزشک برای تشخیص، کیفیت و کمیت اشک را نیز اندازه‌گیری می‌کند. ممکن است برای مشاهده بهتر جریان اشک و هرگونه تغییر در سطح خارجی چشم، رنگ‌های مخصوصی در چشم‌ها قرار داده شود. با اطلاعات حاصل از این آزمایشات، پزشک می‌تواند خشکی چشم را تشخیص داده و با توجه به شرایط شما اقدام به درمان کند.

چگونه خشکی چشم را درمان کنیم؟

برای درمان خشکی چشم از روش‌های درمانی مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.

• قطره اشک مصنوعی: این قطره‌ها که باعث افزایش رطوبت چشم می‌شوند، رایج‌ترین درمان بیماری خشکی چشم می‌باشند.
• پماد یا ژل: اگر هنگام خواب چشمان شما خشک می‌شوند، ممکن است پزشک پمادهایی را تجویز کند که باعث مرطوب نگه داشتن چشم‌های شما می‌شوند.
• کرم تستوسترون: خشکی چشم می‌تواند مربوط به کمبود تستوسترون در غدد چربی پلک باشد. در این حالت پزشک ممکن است یک کرم تستوسترون تجویز کند که روی پلک‌های خود بمالید. این کرم می‌تواند به عملکرد بهتر غدد چربی کمک کند.
• شاخه‌های اشکی: پزشک ممکن است برای درمان خشکی چشم، با استفاده از دو‌شاخه، سوراخ‌های تخلیه چشم را مسدود کند. این روش به کند شدن از دست دادن اشک کمک می‌کند و برگشت‌پذیر می‌باشد. اما اگر خشکی چشم شدید باشد، شاخه‌ها به عنوان یک راه‌حل دائمی توصیه می‌شوند.
• مصرف دارو: رایج‌ترین دارویی که برای درمان سندروم خشکی چشم تجویز می‌شود، داروی ضد‌التهابی سیکلوسپورین است. این دارو میزان اشک چشم را افزایش داده و خطر آسیب به قرنیه را کاهش می‌دهد. از داروهای دیگری مانند پیلوکارپین هم برای درمان استفاده می‌شود که باعث تحریک تولید اشک در چشم‌ها می‌شوند. اگر حالت خشکی چشم شدید باشد، ممکن است پزشک برای فرد قطره‌های چشمی کورتیکواستروئید تجویز کند تا هم زمان با مصرف داروها در چشم خود بریزد.
• عمل جراحي: اگر بیماری خشکی چشم خیلی شدید باشد و با سایر درمان‌ها برطرف نشود، پزشک ممکن است برای درمان از جراحی استفاده کند. در این جراحی سوراخ‌های گوشه داخلی چشم ممکن است به طور دائمی بسته شوند تا چشم‌ها بتوانند مقدار طبیعی اشک را در خود نگه دارند.

برای درمان خشکی چشم در خانه چه اقداماتی لازم است؟

• یکی از درمان‌های خانگی مناسب برای خشکی چشم، مصرف مکمل‌های اسید چرب امگا ۳ می‌باشد. معمولا بعد از مصرف منظم حداقل سه ماه از این مکمل‌ها بهبودی حاصل می‌شود.
• اگر خشکی چشم شما ناشی از عوامل محیطی است، سعی کنید از قرار گرفتن در معرض دود، نور زیاد و باد شدید اجتناب کرده و یا با عینک از چشم خود در برابر این عوامل حفاظت کنید.
• حتما از مرطوب‌کننده برای افزایش رطوبت در اتاق و جلوگیری از ایجاد آب و هوای خشک در خانه استفاده کنید.
• از تماشا کردن تلویزیون و کار با رایانه در مدت طولانی خودداری کنید. سعی کنید هنگام انجام این فعالیت‌ها هر چند دقیقه به چشم خود استراحت دهید.
• سعی کنید کمتر از لنزهای چشم استفاده کنید.

 

مقاله پیشنهادی:  انواع بیماری‌های تیروئید

چه عواملی خطر ابتلا به خشکی چشم را افزایش می‌دهند؟

• داشتن آلرژی‌های مزمن
• سابقه بیماری تیروئید یا سایر بیماری‌هایی که چشم‌ها را به جلو هل می‌دهند.
• لوپوس، آرتریت روماتوئید و سایر اختلالات سیستم ایمنی بدن
• خوابیدن با چشمان نیمه باز
• کمبود ویتامین A
• خیره شدن طولانی مدت به صفحه تلویزیون یا رایانه

آیا می‌توان از خشکی چشم جلوگیری کرد؟

توجه به برخی نکات در طی انجام کارهای روزانه می‌تواند از ایجاد سندروم خشکی چشم در آینده جلوگیری کند. این اقدامات شامل موارد زیر می‌باشند:

• هنگام مطالعه یا خیره شدن طولانی مدت به صفحه کامپیوتر حتما هر چند ثانیه پلک بزنید.
• رطوبت هوا را در محل کار و خانه خود تنظیم کنید.
• برای کاهش قرار گرفتن در معرض بادهای خشک و آفتاب، هنگامی که در فضای باز قرار دارید از عینک آفتابی استفاده کنید.
• مکمل‌های غذایی حاوی اسیدهای چرب ضروری ممکن است به کاهش علائم خشکی چشم در برخی افراد کمک کنند. قبل از مصرف این مکمل‌ها حتما با پزشک مشورت کنید.
• در طول روز زیاد آب بنوشید. به طور طبیعی روزانه باید حداقل ۱۰-۸ لیوان آب مصرف کنید.
• هرگز جلوی باد مستقیم بخاری یا کولر قرار نگیرید.
• سعی کنید از قرار گرفتن در محیط‌هایی که از فضاهای عادی خشک‌تر هستند مانند بیابان‌ها، هواپیماها و مکان‌های واقع در ارتفاع زیاد به مدت طولانی، اجتناب کنید.

 ایجاد خشکی چشم با عمل لیزیک

 عمل لیزیک که برای بهتر شدن بینایی افراد استفاده می‌شود، یکی از روش‌های بسیار شایع برای درمان ضعیفی چشم می‌باشد. تقریبا نیمی از افرادی که تحت این عمل قرار می‌گیرند، بعد از گذشت مدتی، دچار خشکی چشم می‌شوند. در این عمل، تعدادی از عصب‌های قرنیه برش داده می‌شوند. این اتفاق ممکن است حساسیت قرنیه را کاهش دهد و باعث شود چشم‌های شما اشک کمتری ایجاد کنند. به همین دلیل بسیاری از متخصصان چشم توصیه می‌کنند بعد از عمل لیزیک از قطره‌های روان‌ساز چشم یا روش‌های درمانی دیگر که به حفظ رطوبت چشم کمک می‌کنند، برای درمان یا جلوگیری از خشکی چشم استفاده کنند. همچنین ممکن است به بیمار توصیه شود روغن زیتون یا روغن ماهی را که باعث بهبود میزان اشک می‌شوند، از چندین هفته قبل از عمل جراحی مصرف نماید. احتمال ابتلا به خشکی چشم بعد از این عمل در بعضی از افراد بیشتر می‌باشد. این افراد دارای خصوصیات زیر می‌باشند:

• سن بالا به ویژه در زنان و در صورت نزدیک بودن به زمان یائسگی
• مصرف داروهای آلرژی مانند آنتی‌هیستامین‌ها و برخی از داروهای فشار خون و ضد افسردگی
• ابتلا به بیماری‌های خود‌ایمنی
• محیط زندگی دارای آب و هوای خشک یا تهویه غیر مطبوع

اگر مبتلا به سندروم خشکی چشم هستید و قصد انجام عمل لیزیک را دارید، حتما ابتدا با پزشک در این مورد مشورت کنید. ممکن است نیاز باشد ابتدا مشکل چشم شما به طور کامل با مصرف دارو و قطره حل شود و سپس این عمل را انجام دهید.

کلام آخر

 همان طور که در طول مقاله گفته شد، سندروم خشکی چشم بیماری خطرناکی نیست و در اغلب موارد فقط با مصرف دارو و بدون نیاز به جراحی درمان می‌شود. اگر هنوز به این بیماری مبتلا نشدید، می‌توانید با انجام نکاتی که در مقاله گفته شد از ایجاد این بیماری جلوگیری کنید. همچنین اگر عوامل خطر این بیماری را دارید، سعی کنید زودتر آنها را درمان کنید تا منجر به خشکی چشم نشوند. از آنجایی که یکی از عوامل خطری که می‌تواند منجر به این بیماری شود، حساسیت فصلی است، پیشنهاد می‌کنیم با خواندن مقاله زیر در ارتباط با آلرژی فصلی و روش‌های درمان آن، حساسیت فصلی خود را در خانه و با صرف کمترین زمان درمان کنید.