۳ نوع جراحی مورد استفاده برای درمان کله سیستیت

شما هم جزو افرادی هستید که کوله سیستیت دارید؟ یا علائمی دارید که احساس می‌کنید ممکن است ناشی از این بیماری باشد؟ نمی‌دانید درد در ناحیه شکمتان به دلیل التهاب کیسه صفرا است یا خیر؟ به دنبال درمان و تسکین هر چه زودتر درد خود هستید؟ ما به تمام سوال‌های شما در ادامه پاسخ داده‌ایم.

 اختلالات سیستم صفراوی از بیماری‌هایی است که سالانه میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان درگیر می‌کند. صفرا یک اندام کوچک گلابی شکل است که در سمت راست شکم و زیر کبد قرار گرفته است. مایع صفرا که باعث تجزیه چربی‌ها می‌شود، در کیسه صفرا ذخیره شده است. بیماری کوله سیستیت یا همان التهاب حاد کیسه صفرا معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که سنگ کیسه صفرا مانع خروج صفرا شود. این وضعیت می‌تواند بسیار دردناک باشد و منجر به آسیب‌های جدی برای شما شود. سنگ‌های صفراوی، تروما، برخی از بیماری‌ها، نقص ایمنی و برخی از داروها، می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند.

کله سیستیت چند نوع دارد؟

ابتلا لازم است بدانید که کله سیستیت دارای دو نوع مختلف می‌باشد که ممکن است شما به هر کدام از آنها مبتلا باشید. در واقع این بیماری به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شود:

 کله سیستیت حاد

کله سیستیت حاد نوعی از التهاب ناگهانی کیسه صفرا است، که معمولا ناشی از انسداد دهانه کیسه صفرا توسط سنگ‌های صفراوی، می‌باشد. اما در بعضی مواقع ممکن است التهاب حاد صفرا در نتیجه تومورها یا بیماری‌های مختلف ایجاد شود. این نوع از کله سیستیت به طور ناگهانی شروع شده، از بین نمی‌رود و بسیار شدید است. کله سیستیت حاد می‌تواند باعث ایجاد درد در سمت راست یا بالای شکم و همچنین تب، استفراغ، تهوع و زردی شود. درد حاصل از این نوع از کله سیستیت ممکن است از شکم به شانه راست یا پشت هم سرایت کند.

کله سیستیت مزمن

بعد از چندین بار وقوع کله سیستیت حاد، کیسه صفرا توانایی خود را در ذخیره و انتقال صفرا را از دست می‌دهد، که به این حالت کله سیستیت مزمن گفته می‌شود.این نوع از التهاب کیسه صفرا، می‌تواند به دلیل وجود سنگ یا عوامل دیگر بروز کند و باعث افزایش ضخامت دیواره کیسه صفرا شود. این نوع کله سیستیت ممکن است باعث درد در ناحیه شکمی، حالت تهوع و استفراغ در شما شود. برای درمان نوع مزمن التهاب کیسه صفرا، به طور معمول از جراحی استفاده می‌شود.

چه دلایلی باعث ایجاد کله سیستیت می‌شوند؟

شاید برایتان جالب باشد که بدانید علت اصلی کله سیستیت، وجود سنگ در دهانه صفرا می‌باشد. پس اگر سنگ کیسه صفرا دارید حتما تحت مراقبت پزشک باشید تا از بروز کله سیستیت جلوگیری کنید. علاوه بر این، عوامل دیگری هم ممکن است باعث بروز این بیماری شوند. این عوامل شامل موارد زیر می‌باشند:

• آسیب به شکم در اثر سوختگی، جراحی، عفونت یا ضربه
• نقص ایمنی
• روزه‌داری طولانی مدت و غیر اصولی
• بیماری واسکولیت یا همان التهاب رگ‌های خونی
• وجود عفونت در صفرا
• تومور

کله سیستیت باعث بروز چه علائمی در بدن می‌شود؟

 

 

از آنجایی که درد در نواحی مختلف شکم می‌تواند به دلیل بیماری‌های مختلفی ایجاد شود، احتمالا این سوال فکر شما را درگیر کرده است، که دقیقا داشتن چه علائمی و درد در چه ناحیه‌ای، نشان‌دهنده ابتلا به بیماری کله سیستیت می‌باشد. اگر یک یا چند مورد از علائم زیر را دارید، احتمالا شما از التهاب کیسه صفرا رنج می‌برید:

• احساس درد و حساسیت در ربع فوقانی سمت راست شکم
• تب
• تعداد بالای گلبول‌های سفید خون
• نفخ شکم
• بی‌اشتهایی
• حالت تهوع
• استفراغ
• تعریق زیاد
• تب خفیف و لرز (در صورت ابتلا به کوله سیستیت حاد)

همچنین افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، معمولا اظهار می‌کنند که علائم آنها بعد از خوردن غذا، به ویژه غذاهای چرب، بدتر می‌شوند.

چگونه تشخیص دهیم کله سیستیت داریم؟

بعد از اینکه با بررسی علائمی که گفته شد، شک کردید که کوله سیستیت دارید، این سوال برایتان ایجاد می‌شود، که چطور می‌توانید این بیماری را تشخیص دهید. تشخیص دقیق این بیماری توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک ابتدا از شما شرح حال می‌گیرد و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. سپس برای شما آزمایشاتی تجویز می‌کند تا بتواند به طور دقیق مشکلتان را تشخیص دهد. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر هستند:

• سونوگرافی: این روش می‌تواند وضعیت کیسه صفرا را به طور کامل نشان دهد.
• آزمایش خون: تعداد بالای گلبول‌های سفید خون ممکن است نشان دهنده ابتلا به کله سیستیت باشد. همچنین سطوح بالای بیلی روبین و آمینوترانسفراز سرمی نیز می‌تواند به پزشک در تشخیص این بیماری کمک کند.
• توموگرافی کامپیوتری یا اسکن اولتراسوند: تصاویر حاصل از کیسه صفرا با استفاده از این آزمایش، ممکن است علائم کله سیستیت را نشان دهد.
• اسکن ایمینودیاستیک کبدی - صفراوی (HIDA): این اسکن تصاویری از کبد، کیسه صفرا، مجاری صفراوی و روده کوچک تولید می‌کند. پزشک با استفاده از این تصاویر می‌تواند تولید و جریان صفرا از کبد به روده کوچک را بررسی کرده و مشخص کند که آیا انسداد وجود دارد یا خیر و در صورت وجود انسداد، محل دقیق آن را پیدا کند.

کله سیستیت چگونه درمان می‌شود؟

 

 

بعد از اینکه پزشک تشخیص داد که شما کله سیستیت دارید، با توجه به شرایط شما اقدام به درمان می‌کند. روش‌های درمان کله سیستیت ممکن است هر کدام از روش‌های زیر یا ترکیبی از این موارد باشند:

• رعایت برنامه غذایی صحیح برای استراحت کیسه صفرا
• مصرف مایعات زیاد برای جلوگیری از کم آبی بدن
• تجویز داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت
• استفاده از عمل جراحی در موارد حاد

۳ نوع جراحی‌ برای درمان کله سیستیت مورد استفاده قرار می‌گیرند:

1. برداشتن کیسه صفرا: در این عمل جراحی که کلسیستکتومی نامیده می‌شود،  ابتدا با ایجاد برش‌های کوچکی در شکم، لاپاراسکوپ را در بدن قرار می‌دهند. سپس با استفاده از ابزار جراحی، کیسه صفرا را برمی‌دارند. در صورت تایید کله سیستیت حاد توسط پزشک، معمولا نهایتا تا دو روز بعد این عمل را انجام می‌دهند تا از ایجاد عفونت بیشتر جلوگیری شود.
2. تخلیه کیسه صفرا: از این روش برای درمان و جلوگیری از گسترش عفونت در کیسه صفرا استفاده می‌شود. این روش که کله سیستوستومی از راه پوست نامیده می‌شود، معمولا برای افرادی که شرایط عمل جراحی را ندارند، استفاده می‌شود.
3. آندوسکوپی کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد (ERCP): با استفاده از این روش سنگ‌های صفراوی در ناحیه مسدود کننده مجرای صفراوی مشترک را در افراد مشکوک به مجرای صفراوی مسدود شده، از بین می‌برند.

آیا عمل کیسه صفرا عوارض دارد؟

جراحی کیسه صفرا معمولاً بدون عارضه است. اما مانند هر عمل جراحی دیگری، درد در ناحیه جراحی ممکن است وجود داشته باشد. همچنین این جراحی نیازی به بستری طولانی مدت هم ندارد و معمولا افراد پس از مدت کوتاهی بهبود یافته و از بیمارستان مرخص می شوند.

آیا برداشتن کیسه صفرا، مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند؟

جالب است بدانید از آنجایی که نقش اصلی کیسه صفرا ذخیره صفرا است و صفرا به طور مداوم توسط کبد ساخته می‌شود، شما می‌توانید بدون صفرا هم به زندگی طبیعی خود ادامه دهید. در واقع در این حالت صفرا مستقیماً از کبد و از طریق مجرای صفراوی مشترک به روده کوچک جریان پیدا کرده و به هضم غذا کمک می‌کند.

چه عواملی ممکن است خطر ابتلا به کله سیستیت را افزایش دهند؟

اگر شما به کله سیستیت مبتلا نباشید، حتما دوست دارید بدانید که از چه عوامل خطری باید دوری کنید تا احتمال ابتلا به این بیماری را در آینده کاهش دهید. عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا و در نتیجه آن بیماری کله سیستیت را افزایش دهند:

• سابقه خانوادگی سنگ کیسه صفرا
• بیماری کرون
• دیابت
• بیماری عروق کرونری
• بیماری‌های حاد کلیوی
• چربی خون بالا
• کاهش وزن سریع و غیر اصولی
• چاقی
• افزایش سن
• بارداری و زایمان طولانی و سخت

آیا ممکن است کله سیستیت منجر به بروز عوارض جدی برای افراد شود؟

حتما اگر به این بیماری مبتلا باشید این نگرانی را دارید که کله سیستیت ممکن است برای شما عوارض دیگری ایجاد کند یا خیر. کوله سیستیت حاد درمان نشده ممکن است منجر به بروز برخی مشکلات برای شما شود، از جمله:

• اتساع کیسه صفرا: اگر کیسه صفرا به دلیل تجمع صفرا ملتهب شده باشد، ممکن است کشیده و متورم شود، که در این صورت خطر سوراخ شدن یا پارگی در کیسه صفرا برای فرد وجود دارد.
• مرگ بافت: ممکن است در صورت مرگ بافت کیسه صفرا در اثر این بیماری، مثانه فرد سوراخ شود. اگر کله سیستیت درمان نشود، احتمال ایجاد سوراخ موضعی در فرد بالا می‌رود.
• کلستاز: اگر سنگ کیسه صفرا در مجرای کیستیک قرار گیرد، در موارد نادر ممکن است مجرای صفراوی مشترک را فشرده و مسدود کند و منجر به کلستاز شود.
• انسداد مجرای لوزالمعده: سنگ‌های صفراوی گاهی اوقات می‌توانند از کیسه صفرا به مجاری صفراوی منتقل شده و منجر به انسداد مجرای لوزالمعده شوند.
• آبسه پریکولسیستیک: در بعضی موارد، کله سیستیت حاد ممکن است به آبسه پریکولسیستیک که باعث ایجاد علائمی مانند تهوع، استفراغ و درد شکم می‌شود، منجر شود.

آیا می‌توان از کله سیستیت جلوگیری کرد؟

اگر به کله سیستیت مبتلا نشدید، حتما به نکاتی که در ادامه ذکر کردیم توجه کنید تا از بروز آن پیشگیری کنید. برخی از اقداماتی که می‌توانند از ایجاد این بیماری جلوگیری کنند، شامل:

• اجتناب از مصرف چربی‌های اشباع شده
• رعایت برنامه غذایی مناسب و حفظ وزن ایده‌آل
• انجام برنامه ورزشی منظم
• اجتناب از کاهش وزن سریع و غیر اصولی

کلام آخر

معمولا بهترین درمان کله سیستیت به دلیل حملات مکرر و عوارض جدی که ممکن است این بیماری در صورت عدم درمان برای شما ایجاد کند، استفاده از جراحی می‌باشد. اما اگر مجبور به جراحی و برداشتن کیسه صفرا شدید اصلا نگران نباشید! خوشبختانه شما نیازی به کیسه صفرا ندارید و می‌توانید بدون آن هم به زندگی عادی خود ادامه دهید. اگر هم به این بیماری مبتلا نشدید، حتما با رعایت نکاتی که گفته شد از بروز این بیماری جلوگیری کنید. پیشنهاد ما به شما این است که حتما مراقب وزن خود باشید. چرا که چاقی از عوامل اصلی بسیاری از بیماری‌ها از جمله کله سیستیت است.