درمان انواع سرطان‌ها با انگل توکسوپلاسما گوندی!
افزایش اثربخشی روش‌های درمانی در برابر انواع خاصی از تومورها به منظور فائق آمدن بر برخی سرطان‌ها، جلوگیری از پیشرفت تومور و همچنین افزایش طول عمر بیماران حیاتی به نظر می‌رسد.
در مطالعه تحقیقاتی که در دانشگاه ناتینگهام، دانشگاه نینگبو و دانشگاه کشاورزی شانگهای در چین صورت گرفت و نتایج آن اخیراً در مجله ایمنی درمانی سرطان (Journal for ImmunoTherapy Cancer) منتشر شد، دانشمندان متوجه شدند که انگل کشنده‌ای که به عنوان عامل بیماری‌زا در زنان باردار و مبتلایان به نقض ایمنی شناخته شده است، احتمالا بتواند برای درمان انواع سرطان‌ها بکار گرفته شود.
در این مطالعه جدید، دانشمندان نشان دادند که انگلی به نام توکسوپلاسماگوندی (Toxoplasma gondii) که معمولاً در سراسر جهان یافت می‌شود، می‌تواند تومورهای سرد (تومورهایی که معمولا موجب واکنش شدید سیستم ایمنی بدن نمی‌شوند) را نسبت به ”درمان مهاری بازرس‌های ایمنی“ آسیب‌پذیر کند.
درمان مهاری بازرس‌های ایمنی ( immune checkpoint blockade therapy)
بازرس‌های ایمنی (Immune checkpoints) بخش طبیعی سیستم ایمنی هستند که وظیفه آنها جلوگیری از شدت گرفتن واکنش سیستم ایمنی بدن به حدی که منجر به تخریب سلول‌های سالم بدن شود، است. بازرس‌های سیستم ایمنی زمانی درگیر می‌شوند که پرتئین‌های واقع بر سطح بیرونی سلول‌های سیستم ایمنی (موسوم به لنفوسیت T) پروتئینهای همتا واقع بر سطح بیرونی دیگر سلول‌ها (از جمله سلول‌های سرطانی) را شناسایی کرده و به آنها متصل شوند. به این پرو‌تئین‌ها ”پروتئینهای بازرس “ گفته می‌شود. زمانی که پروتئینهای بازرس و پروتئینهای همتا به هم متصل می‌شوند، برای سلول‌های T یک سیگنال ” خاموشی“ ارسال می‌کنند. این سیگنال مانع تخریب سلول سرطانی توسط سیستم ایمنی می‌شود.
ارسال می‌کنند. این سیگنال مانع تخریب سلول سرطانی توسط سیستم ایمنی می‌شود.
دانشمندانی که این مطالعه را انجام دادند معتقدند که این نتایج می‌تواند پیامدهای گسترده‌تری برای درمان بسیاری از انواع سرطان‌ها داشته باشد.
این تیم موفق شد انگل توکسوپلاسما گوندی را مهار کند که یک تک سلولی فرصت‌طلب با توانایی آلوده کردن بسیاری از حیوانات خونگرم است و تقریبا در یک سوم انسان‌ها در جهان گزارش شده است.
توکسوپلاسما گوندی باید در داخل سلول‌های میزبان خود زندگی کند و پروتئینهای زیادی برای مقابله با سیستم ایمنی میزبان ترشح می‌کند تا بتواند آسان‌تر به سلول‌های میزبان حمله کرده و در آن تکثیر کند. محققان ابتدا یک سویه جهش‌یافته از توکسوپلاسما گوندی ساختند که توانایی محدودی برای رشد در سلول‌های کشت‌شده یا ایجاد بیماری در سلول‌های موش داشت، اما همچنان قادر به دستکاری سیستم ایمنی میزبان بود.
روش آزمایش:
موش‌ها تحت شرایط عاری از پاتوژن خاص (SPF) بودند و تحت چرخه نور 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی قرار گرفتند. سپس به طور تصادفی در گروه‌های آزمایشی مختلف قرار گرفتند. پروتکل‌های مطالعه توسط کمیته پژوهشی دانشگاه نینگبو بررسی و تأیید شد. موش‌ها دو بار در روز بررسی می‌شدند و عوارضی از جمله کاهش 20 درصدی وزن بدن به دلیل القای تومور داشتند.
محققان نشان دادند که تزریق مستقیم این انگل جهش‌یافته به تومورهای توپُر می‌تواند در تومورهای تزریق شده و حتی در تومورهایی که در جای دورتری از بدن موش قرار دارند، پاسخ التهابی ایجاد کند. آنها همچنین نشان دادند که از طریق این رویکرد درمانی می‌توان تومورها را نسبت به درمان مهاری بازرس‌های ایمنی پاسخگو کرد.
نتیجه آزمایش:
نتایج حاصل از این مدل‌ها نشان می‌دهد که تزریق این سویه جهش یافته به داخل تومور یک اثر سیستمیک را القا می‌کند، واکنش ایمنی موش را بهبود می‌بخشد و تومورهای "سرد" را از نظر ایمونولوژیکی حساس می‌کند و همچنین آنها را نسبت به درمان مهاری بازرس‌های ایمنی واکنش‌پذیر می‌کند. این درمان دوگانه طول عمر موش‌ها را به میزان قابل توجهی افزایش داد و رشد تومور را در مدل‌های ملانوما، کارسینوم ریه لوئیس و آدنوکارسینوم روده بزرگ کاهش داد.
تفاوت این آزمایش با آزمایش‌های پیشین
(از زبان دکتر هانی الشیخا، دانشیار دانشکده دامپزشکی و علوم دانشگاه ناتینگهام، و یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه)
"استفاده از نسخه جهش‌یافته توکسوپلاسما گوندی در درمان تومورهای خاص در موش‌های آزمایشگاهی قبلا گزارش شده بود. آنچه این مطالعه را متفاوت می‌کند، تأیید این نکته است که تزریق داخل تومور با سویه جهش‌یافته توکسوپلاسما گوندی، ایمنی در مقابل تومور و اثربخشی درمان مهاری بازرس‌های ایمنی را افزایش می‌دهد. این‌ها یافته‌های قابل توجهی هستند و به درمان تومور در آینده کمک می‌کنند. کاهش قابل توجه اندازه تومور و بهبود قابل توجه طول عمر موش‌های آزمایشگاهی که این درمان جدید روی آنها انجام شد امیدوارکننده است، اما باید نتایج را با احتیاط تفسیر کنیم زیرا تحقیقات بیشتری مورد نیاز است."
توکسوپلاسما گوندی
توکسوپلاسما گوندی یک انگل تک سلولی از راسته آپی‌کمپلکسا (Apicomplexa) است. این انگل می‌تواند تمام انسان‌ها و تقریباً تمام حیوانات خونگرم از جمله پستانداران و پرندگان را مبتلا کند. انتقال این انگل به انسان که یک میزبان واسطه است، اغلب با بلع اووسیست‌ها (اشکال مختلف توکسوپلاسما) از طریق خاک و آب یا با بلع کیست‌های بافتی از حیوانات آلوده و همچنین به صورت نادر با انتشار از طریق جفت به جنین یا از طریق اهدای عضو رخ می‌دهد. فاکتورهای خطر این بیماری در میزبانی که علاوه بر سیستم ایمنی ضعیف دارای سیستم ایمنی سرکوب‌شده نیز باشد، شامل دریافت‌کنندگان پیوند سلول بنیادی خونساز آلوژنیک مثبت و عدم تطابق اهدا کننده-دریافت‌کننده (-D/+R) در دریافت‌کنندگان پیوند عضو جامد می‌باشند. در فردی که سیستم ایمنی ضعیفی دارد، این انگل عفونت فزاینده‌ای را ایجاد می‌کند که علائم آن معمولاً شامل تب و ایجاد درگیری در ریه‌ها است. برای آن دسته از افرادی که سرکوب سیستم ایمنی کمتری دارند، مغز آسیب‌پذیرترین اندام است و به دنبال آن درگیری ریه رخ می‌دهد که خود را به صورت التهاب بافت ریه (pneumonitis) نشان می‌دهد. در موارد شدید این انگل می‌تواند منجر به ابتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد (respiratory distress syndrome) شود.
منابع
https://www.nottingham.ac.uk/news/a-commonly-found-parasite-could-treat-certain-types-of-cancer-say-scientists
https://www.news-medical.net/news/20211103/Deadly-parasite-could-potentially-be-used-to-treat-various-types-of-cancers.aspx
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/toxoplasma-gondii
