الکتروشوک درمانی (ECT)، روشی است که تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و در آن جریان الکتریکی کوچکی از مغز عبور کرده و باعث ایجاد یک تشنج کوتاه میشود. ECT باعث بروز تغییراتی در مغز انسان میشود، که میتواند به سرعت علائم برخی از شرایط سلامت روان را معکوس کند. ECT اغلب در مواقعی که سایر درمانها ناموفق هستند، کاربرد دارد؛ اما این روش ممکن است برای همه مؤثر نباشد.
کاربرد ECT
- افسردگی شدید
- افسردگی مقاوم به درمان
- شیدایی
- کاتاتونیا
- زوال عقل
افراد واجد شرایط استفاده از ECT
- زنان باردار که به دلیل آسیب به جنین در حال رشد، نمیتوانند در این دوران دارو مصرف کنند.
- افرادی که ECT برای آنها در گذشته موفق بوده است.
- افرادی که درمان ECT را به مصرف دارو ترجیح میدهند.
- افراد مسن که بدن آنها قادر به تحمل عوارض جانبی دارو نیست.
عوارض جانبی استفاده از روش ECT
اگرچه ECT به طور کلی بی خطر است، اما خطرات و عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- بلافاصله پس از درمان با ECT ، ممکن است دچار سردرگمی یا گیجی شوید و حتی ندانید کجا هستید.
- برخی از افراد در به خاطر سپردن رویدادهایی که درست قبل از درمان با ECT ، در هفتهها یا ماههای قبل و یا به ندرت در سالهای قبل رخ دادهاند، مشکل دارند. به این حالت فراموشی رتروگراد گفته میشود.
- در روزهای درمان ECT، برخی از افراد حالت تهوع، سردرد، درد فک یا درد عضلانی را تجربه میکنند، که اینها معمولا با مصرف دارو قابل درمان هستند.
- در طول ECT ضربان قلب و فشار خون افزایش مییابد، که در موارد نادر میتواند منجر به مشکلات جدی قلبی شود. اگر مشکلات قلبی دارید، ECT ممکن است برای شما خطرناکتر باشد؛ پس حتما پیش از انجام آن با یک متخصص مشورت کنید.
مراحل ECT
- در طی ECT ابتدا یک کاف فشار خون در اطراف یک مچ پا قرار داده میشود، تا در هنگام شروع الکتروشوک درمانی، پزشک بتواند فعالیت تشنج را با نظارت بر حرکت در آن پا کنترل کند.
- مانیتورها مغز، قلب، فشار خون و اکسیژن مصرفی شما را در طول درمان با ECT بررسی میکنند.
- ممکن است از طریق ماسک اکسیژن به شما اکسیژن داده شود. همچنین ممکن است به شما یک محافظ دهان داده شود تا به محافظت از دندان و زبان شما در برابر آسیب کمک کند.
- هنگامی که داروی بیهوشی به شما تزریق شده است و ماهیچههای شما شل شدهاند، پزشک دکمهای را روی دستگاه ECT فشار میدهد، که باعث میشود مقدار کمی جریان الکتریکی از طریق الکترودها به مغز شما منتقل شود و تشنجی ایجاد کند که معمولاً کمتر از ۶۰ ثانیه طول میکشد.
- به دلیل تزریق بی حسی و شل کننده عضلانی، در طول درمان با ECT شما آرام میمانید و دردی احساس نمیکنید. تنها نشانه بیرونی مبنی بر تشنج، ممکن است حرکت ریتمیک پای شما باشد.
- در ECT فعالیت در داخل مغز شما به طور چشمگیری افزایش مییابد. دستگاهی به نام الکتروانسفالوگرام (EEG)، فعالیت الکتریکی مغز شما را در طی درمان ثبت میکند.
تعداد جلسات درمانی با ECT
تعداد جلسات درمانی ECT برای هر شخص متفاوت میباشد و برای پاسخ به این سوال باید پزشک شما تشخیص دهد که شما مبتلا به چه اختلالی هستید و شدت این اختلال چقدر است. بعد از این موارد و چکابهای اولیه، پزشک تشخیص میدهد که شما به چند جلسه الکتروشوک درمانی نیاز دارید.